De klokken van de H. Familiekerk Soest-Zuid

A.G. Hartman

Wat bevindt er zich in de toren van de kerk van de Parochie van de H. Familie, Willibrordusstraat 17 te Soest? Een uurwerk van klokkenfabriek Eijsbouts uit Asten. Dit uurwerk is van 1939 en was een geschenk, van waarschijnlijk de buurtbewoners, voor de nieuwe kerk bij de bouw. Het is nog het enige in werking zijnde mechanische uurwerk in Soest. (In de hal van het gemeentehuis van Soest staat eenzelfde uurwerk van het jaar 1940).

Het uurwerk loopt op gewichten welke om de ca. 6 uur door een electromotor worden ophesen. Vanaf het uurwerk worden door middel van een stangenstelsel met tandwielkasten de wijzers per halve minuut verzet.

Dit soort uurwerken heeft als nadeel dat het nogal gevoelig is voor temperatuurschommelingen. De klok moet dus nogal eens gelijk worden gezet. Tot november 1965 werd de klok door Pastoor Lommerse zelf gesmeerd en gelijk gezet. Toen de Pastoor niet meer de toren in kon werd dit overgenomen door schrijver dezes.

Aan dit uurwerk is gekoppeld een Angelus luidautomaat, welke volgens de oude traditie 3 maal daags het Angelus luidt.

In de toren zijn 3 luidklokken:
1. De oudste klok is gegoten in 1939 door de Fa. Eijsbouts in Asten en weegt ca. 625 kg. De klok heet "de H. Familie". Op de klok is een tafereel van de H. Familie afgebeeld en de volgende tekst:
LAUDO DEUM VERUM PLEBEM VOCO VIRGINUM COLO
DEFUNCTOS PLORO PESTEM FUGO TESTA DECORO
ME D D RUDOLPHUS SCHNEIDER AN MCM XXXIX

Vertaald:
Ik loof de ware God - Ik roep het volk op - Ik bescherm de H. Maagd.
Ik betreur de doden - Ik verdrijf de pest - Ik ben een ornament voor dit huis.
Mij gaf ten geschenke Rudolphus Schneider in het jaar des Heren 1939.

2. De grote klok weegt ca. 1025 kg en is genaamd St. Jozef, ook wel de doodsklok genoemd, omdat deze klok bij rouwdiensten wordt geluid.
Op deze klok staat de tekst:
ST. JOSEPH NO VIVOS DUC NOSQUE IM MORTE TUERE 1953
Vertaald:
St. Joseph leidt ons levenden en behoedt ons in de dood. 1953.
Op deze klok worden ook de uren geslagen met de hamer welke is gekoppeld aan het uurwerk.

Rechts de klok „de H. Familie". Enige klok in Soest waarmee „de Bevrijding" kon worden ingeluid.

3. De H. Mariaklok weegt ca. 750 kg en hierop staat tekst:
MARIA VOCOS IN NOMINE JESU PULSOR 1953
Vertaald:
Ik word Maria genoemd en luid in de naam van Jezus 1953

De klokken Jozef en Maria zijn gegoten door de fa. Petit en Fritsen in Aarle Rixtel en werden gekocht door Pastoor R.G. Lommerse. Het geld werd bijeen gebracht door collectes, giften en van het geld van een aan hem geschonken reis naar Rome. De voornoemde Rudolphus Schneider is een textielfabrikant uit Delden. Hij schonk deze klok in 1939 aan bouwpastoor Lommerse, welke voordien kapelaan was in Delden.
Deze klok is als enige Soester klok tijdens de oorlog in de toren blijven hangen. Uit alle andere kerken in Soest werden de klokken door de bezetter meegenomen. De klok van de H. Familie stond n.l. niet op de lijst van de te vorderen klokken.
Op 5 mei 1945 werd met deze klok de Bevrijding ingeluid. Tot 1953 werd deze klok met de hand geluid. Vanuit de achtergang in de kerk kan men de doorgang in de gewelven nog zien. Na het plaatsen van de andere twee klokken in 1953 werden ze voortaan alle drie elektrisch geluid. De klokken hebben een toonzetting en zoals gebruikelijk in deze streek is dat het Te Deum.
In de Kerk van de H. Familie hangt boven het priesterkoor ook nog een "Consecratieklokje". Ook dit is in de oorlog blijven hangen omdat het te moeilijk werd gevonden het er uit te halen. Deze klok heeft de volgende tekst:
AVE MARIA
1939
G. EUSTENBUORG
ASTEN
Verder is hier niets van bekend.