DE INSTELLING VAN DE COMMISSIE VAN WELDADIGHEID

Redaktie

In het jaar 1818 werd door Prinses Anna Paulowna, de echtgenote van onze latere Koning Willem II, voor ons dorp Soest de Commissie van Weldadigheid ingesteld. In de 8ste jaargang no. 1 werd ingegaan op de instelling van die commissie, en in het herfstnummer werd de instructie voor de "Spin- Brei en Naaischolen" van 1826 opgenomen. Een derde instructie, daterend 18 October 1850, geeft aan, wat er verlangd werd van de "genees en heelmeester der Commissie van Weldadigheid, den Wel Edelen Heer Frans Kuijper"

Sedert ca. 1840 was de heer Frans Kuijper "Medisch Doctor" te Soest. Hij woonde aan de huidige Lindenlaan in een villa.
Een zoon van hem, nl. Franciscus Cornelis Kuijper, werd boer, en vestigde zich op een boerderij aan het Kerkpad. (nu Kerkpad NZ 37, waar afstammelingen van de familie nog wonen.) Deze F.C. Kuijper was ca. 1880-1900 lid van de Gemeenteraad, en jaren lang wethouder. Naar hem is de F.C. Kuijperstraat genoemd.
Een andere zoon van doker Kuijper is arts geworden, en had zijn praktijk in Breda, terwijl een derde zoon ook arts werd, en wel in Gemert. Ook daar is nog een "Kuijperstraat". Zoon F.C. Kuijper, onze vroegere wethouder, was gehuwd met Petronella van Roomen, en hij overleed op 73-jarige leeftijd (22-1-1912). De instructie voor "de genees en heelmeester" Frans Kuijper laten wij hierna volgen.

De Commissie van Weldadigheid (16 Juni 1818)
Instructie voor den WelEdelen Heer Frans Kuijper wonende te Soest, aangesteld tot genees- en heelmeester der Commissie van Weldadigheid te Baarn welke heer Frans Kuijper zich ook in die betrekking bij mede onderteekening dezes tot het nakomen en vervullen der hierna omschrevene bepalingen verklaare te verbinden.

art. 1
Aan den heer Kuijper wordt opgedragen de verzorging van al de zieken welke genees- en heelkundige hulp behoeven, en welke hem op order van de Commissie ter behandeling worden opgegeven op een schriftelijk order briefje onderteekend door den President en bij diens afwezigheid door den Aalmoezenier of Secretaris der voormelde Commissie; hij zal steeds verpligt zijn de lijders aan zijne zorg toevertrouwd met geduld en zachtmoedigheid te behandelen, hen dagelijks op gepaste uren of zoo noodig twee maal daags te gaan zien en van medicijnen of andere noodwendigheden te voorzien en op de spoedigste wijze trachten te genezen.

art. 2
De heer Kuijper niet in de gemeente woonachtig zijnde, zal voor zijne rekening en verantwoordelijkheid en ten genoegen van de Commissie, iemand in deze gemeente moeten plaatzen welke bij het ontstaan van ongesteldheid of ongemakken welke geen uitstel kunnen gedogen, terstond de vereischt wordende hulp kan verleenen, terwijl indien deze mögt oordeelen dat zij van zoodanigen aard zijn, dat de tegenwoordigheid van den heer Kuijper onmiddellijk word vereischt, hem in dat geval daarvan met den meesten spoed moeten kennis geven, ten einde die zieken terstond te kunnen bezoeken om hen wijders te behandelen zooals in artikel een is vermeld.

art. 3
De persoon door den heer Kuijper in voegen als bij het voorgaand artikel is bepaald, alhier te plaatzen zal moeten zijn een genees, heel en verloskundige, van een onbesproken gedrag, welke zoo van bekwaamheid als moraliteit voldoende bewijzen aan de Commissie kan overleggen; deze persoon zal de verloskundige hulp verleenen aan die vrouwen welke zich bij hem aanmelden met een consent briefje geteekend door den Heer President en bij diens afwezigheid door den Aalmoezenier of Secretaris der Commissie en waarvoor hij van de Commissie voor iedere verlossing zal genieten eene som van zes gulden.

art. 4
De heer Kuijper zal verpligt zijn te zorgen dat ten huize van den door hem gesteld wordende persoon bij artikel twee bedoeld eene apotheek voor handen is in behoorlijken order volgens de op dat stuk bestaande lands en provinciale verordeningen, ten einde de recepten voor rekening der Commissie te kunnen gereedmaken, ook zullen de medicamenten met den meesten spoed aan de lijders moeten worden bezorgd.

art. 5
De heer Kuijper zal ten aanzien van de behandeling der behoeftige zieken voor de Commissie zijne declaratie moeten regelen naar den tax van de Armen Apotheek voor de provincie Utrecht in gebruik, omschreven bij provinciaal blad van den 11 Maart 1831, nr. 17 of zoodanige reglementen welke in het vervolg daarop zullen worden gemaakt.

art. 6
Hij zal verpligt zijn alle de kinderen hem door de Commissie opgegeven, zoodra hij daartoe goede stof voorhanden heeft, gratis te vaccineeren en van deze vaccinering alle drie maanden aan de Commissie schriftelijk verslag doen en wanneer hij bij het bezoeken der zieken mögt ontdekken dat huisgezinnen zijn waarvan de kinderen nog niet zijn gevaccineerd daarvan regelmatig de Commissie kennis geven, ook zal hij alle drie maanden aan dezelve Commissie moeten inleveren een geschreven staat of lijst der zieken of gekwetsten en kraamvrouwen met ene korte opgave van de bevinding der patiënten.

art. 7
De heer Kuijper zal jaarlijks vanwege de Commissie voor tractement genieten tweehonderd gulden terwijl hij daarenboven alle drie maanden aan dezelve eene declaratie zal moeten inleveren voor alle geleverde medicijnen genees en heelkundige hulp en gedane verbanden, ingerigt volgens de in artikel vijf omschreven tax, welke declaratie echter in de vier kwartalen de som van vierhonderd gulden niet zal mogen te boven gaan met uitzondering van in extra ordinaire gevallen en als dan daartoe door de Commissie geauthoriseerd wordende.

art. 8
De heer Kuijper, de bepalingen in deze instructie voorkomende niet naar de behooren nalevende, zal de Commissie het regt hebben om hem uit deze betrekking te ontslaan terwijl zij zich tevens het regt voorbehoud om deze instructie later zoodanig te wijzigen, als zij in het belang der hulpbehoevende ingezetenen der gemeente zal vermeenen te behooren, mits hieromtrent vooraf met denzelve in overleg te treden.

art. 9
Met den eersten November dezes jaars zal de Heer Kuijper deze zijne betrekking aanvaarden.

art. 10
Deze instructie zal aan de goedgekeurde bekrachtiging van Hare Majesteit de Koningin Moeder worden onderworpen. Aldus gedaan en geteekend te Baarn, den achttiende Oktober achttienhonderd vijftig.

Was getekend

Faas Elias
F. Kuijper
L.L. Hondius Gaukes
F.F. van Suchtelen

Goedgekeurd door
Hare Majesteit C. Pompe de Koningin Moeder
F. Pen vanwege Hare Majesteit

Het Anna Paulownahuis gebouwd in 1893 ter vervangimng van een vervallen schoolgebouw