Verdwenen panden langs de Oude Rijksstraatweg Soest

Rene van Hal

Tijdens de Kwartaalbijeenkomst van 25 september was het thema "Verdwenen panden langs de Oude Rijksstraatweg Soest". De belangstelling voor dit thema was overweldigend. Al voor het begin van de bijeenkomst besloot HVS om een tweede bijeenkomst te houden met dit thema. Deze werd op 5 november gehouden en wederom was er een dusdanig grote belangstelling dat de presentatie werd verplaatst naar de Gildezaal in het Gildehuis, eveneens gevestigd in het Sint Jozefgebouw.

Wat bij de voorbereiding opviel en kenmerkend voor de beide avonden was, was toch wel dat er in de laatste 100 jaar wel heel veel panden zijn afgebroken en vervangen door nieuwbouw. Op sommige locaties komt het vaker voor dat er afbraak en nieuwbouw heeft plaats gevonden in de afgelopen 100 jaar.

Op de beide avonden konden niet alle afgebroken panden langs de weg, die van Baarn naar Amersfoort door Soest loopt, in beeld worden gebracht. Dat zijn er te veel. Bovendien waren niet van alle voormalige panden foto's in het archief van de Historische Vereniging Soest/ Soesterberg beschikbaar. Ook werden door de bezoekers bepaalde panden gemist, die in de praktijk niet waren gesloopt maar die door verbouwing en bijvoorbeeld een nieuwe pui wel een nieuwe uitstraling hebben gekregen.

De bezoekers werden op beide avonden met beelden meegenomen langs de route. Gestart werd bij de Biltseweg, waar op de hoek met de Vredehofstraat/Praamgracht Hotel Trier heeft gestaan, als eindpunt was er de speeltuin bij uitspanning Nieuw Vosseveld aan de Birkstraat. Gekozen was om te beginnen met de herkenning: recente foto's van de panden die op de bewuste locatie staan. Daarna maakten we een stap in de historie van die locatie.

Wat voor verdwenen panden kwamen in beeld. In de tocht door Soestdijk natuurlijk vele buitenplaatsen als Vredehof, Nieuwerhoek, Rustoord/Braamhage en Beverstein, naast bekende horecagelegenheden als Hotel Trier, Café De Viersprong (Nieuwerhoek), Javahotel, Hotel Eemland en Café Centraal. Bovendien ook verschillende winkelpanden.
Bij de spoorwegovergang van station Soestdijk werd de overstap gemaakt naar een voor het oog heel ander Soest; dat heb je met een lintdorp. Beide kerken (Petrus en Pauluskerk en Oude Kerk) zorgden voor andersoortige panden en gelegenheden, waarbij opvalt dat op het gedeelte rondom de kruising met de huidige Dalweg wel heel veel panden zijn verdwenen.

Aangekomen in de Kerkstraat met een vervolg naar de Birkstraat zijn ook weer de nodige horecagelegenheden (Viersprong, Rode Haan) verdwenen en niet te vergeten de vele tientallen jaren bestaande thuisbasis voor de rode bussen van Tensen.

Op de website van de Historische Vereniging staat een filmpje met de toer die de bezoekers aan de beide bijeenkomsten hebben gemaakt door Soest. De verhalen die gedeeld werden zult u daarbij moeten missen. Een herhaling met een ander thema zal zeker komend jaar aan de orde zijn. Belangstelling genoeg. En er zijn nog heel veel panden te presenteren die de eeuwwisseling niet meer hebben meegemaakt.