Wie helpt ons?

Redactie

Een lezer van ons blad zond ons een overdruk van pagina 130 uit het boek "Schouwen zoals 't was" door W.P. de Vrieze, van welk boek in 1982 een herdruk is verschenen.

Het is een verslag van een gruwelijke roofoverval, welke heeft plaatsgevonden in de avond van 22 december 1815 te Brouwershaven.

Alhoewel de gruweldaad zich ver buiten het gezichtsveld van Soest heeft afgespeeld, is dit verslag - en met name de laatste regel hiervan - voor ons van historisch belang.

Wie weet, waar de betreffende kist zich momenteel bevindt?
Hoe is deze kist in Soest terechtgekomen?
"Als u er meer van weet", laat u het dan aan ons redactie-adres weten. U zult zeker niet tot de verdachten worden gerekend!!!

Uit deze eikenhouten kist roofden de neven Marinus (27) en Pieter van Nieuwenhuyzen (24) beiden geboortig uit Brouwershaven negen zakken met geld, bij elkaar ongeveer 4000 gulden.
Deze (roof)moord vond plaats op de avond van 22 december 1815, op de boerderij (thans Elkerzeescheweg 35) van Th. Franse van den Bout (82) en zij vrouw Geertje Jacobse Padmos (73), n.b. de grootouders van bovengenoemde P. van Nieuwenhuyzen.
Het bejaarde echtpaar werd op afschuwelijke wijze met een essenhouten knuppel doodgeslagen, waarna de overvallers de kist naar buiten sleepten, de achterzijde openbraken en met het geld verdwenen. M. van Nieuwenhuyzen van Ellemeet, ongunstig bekend staand, werd reeds de volgende dag gearresteerd en in Zierikzee gevangen gezet. P. van Nieuwenhuyzen, landbouwer op "Klooster Bethlehem" vluchtte op 25 december via Bommenede naar Herkingen en werd door een toevalligheid op 26 december in een herberg te Moordrecht gearresteerd en naar Zierikzee gebracht. Nog twee andere verdachten als medeplichtigen werden te Zierikzee gevangen gezet, nl. H. Kristallijn en J. de Oude, beide uit Ellemeet, maar bij gebrek aan bewijs spoedig vrijgelaten.

Hoewel 59 verschillende getuigen voor het Hof van Assises te Middelburg bezwarende feiten naar voren brachten, ontkende M. van Nieuwenhuyzen de hem ten laste gelegde moord, gepleegd te hebben. Toch werd hij op 3 februari 1817 in het openbaar opgehangen voor het stadhuis te Middelburg. Pieter volgde dit zelfde lot, als medeplichtige aan de moord, op 10 november 1817. De advocaat van laatstgenoemde, J. Bal Snijders schreef in 1817 het 125 pagina's tellende boekje "Verhoor en Vonnis van M. en P. Nieuwenhuyzen". De eiken kist hier op een foto uit 1943 bevindt zich tegenwoordig in Soest.