HOKAM; Helpt onze Kinderen Aan Maaltijden

HOKAM Dit woord zegt u waarschijnlijk niets ... of misschien toch nog wel?
Toch is H.O.K.A.M. in de laatste maanden van de tweede wereldoorlog van zeer groot belang geweest voor de generatie Soesders die nu zo omtrent 50 tot 60 jaar oud zijn.
H.O.K.A.M. was een van de vele activiteiten van pastoor Mgr. Smit - die van 19 februari 1932 tot 30 september 1966 pastoor was van de R.K. Parochie die wij nu aanduiden als "Mariakerk" te Soestdijk. De parochie Soestdijk bestaat dit jaar zestig jaar en de huidige herder van de parochie - Pastoor Goddijn - is dertig jaar priester. De parochie gaat deze twee feiten met een klinkende actie herdenken. Het is hier niet de plaats er nu dieper op in te gaan, maar ons blad komt er hopelijk in het volgend nummer nog op terug met herinneringen van een parochiaan. Lezer, wilt u wat herinneringen opschrijven en aan onze redactie inzenden?

Er gaat ook een boekje met de parochiegeschiedenis verschijnen, dat al in een vergevorderd stadium is. De geschiedenis van een kerk is ook een deel van de historie van Soest.

De op maandag 7 mei jl. overleden Pastoor Mgr. Smit heeft in de vele jaren, die hij hier werkte veel voor de leefgemeenschap betekend. In het boekje zal dat nog wel tot uiting komen. Daarom beperken wij ons hier tot slechts één facet van zijn initiatieven, nl. het Comité H.O.K.A.M.
Die vijf letters staan voor Helpt Onze Kinderen Aan Maaltijden. Geen gemakkelijke taak in een tijd, dat ons land door de bezetters letterlijk was leeggestolen.
In samenwerking met zijn comitéleden en met medewerking van de Zusters van "Nieuw Mariënburg" is er ontzettend veel werk verzet.

In het parochie-archief lag - zeer bescheiden weggemoffeld tussen andere papieren - een compleet verslag van de maaltijdvoorziening in die donkere maanden.
Omdat ook dit een stukje historie van Soest is, heeft de redactie gemeend het hele verslag - inclusief de financiële verantwoording - te moeten plaatsen.
Wanneer u het overzicht leest, zult u zich met dankbaarheid ook herinneren: HOKAM heeft ook mijn honger gestild!

FINANCIEEL OVERZICHT 
COMITÉ HOKAM

In aansluiting op voorgaand financieel overzicht volgt onderstaand een specificatie van de verschillende hoeveelheden en soorten levensmiddelen, welkde de Eerw. Zusters van Mariënburg in de keuken van de HOKAM verwerkt hebben by het bereiden der maaltijden.

Verder moeten hierby nog vermeld worden groote kwantieteiten Eieren, stroop, bouillon, varkensvleesch etc. waarvan de juiste hoeveelheden niet bekend zyn, aangezien deze artikelen welwillend aan het comité ter beschikking gesteld zyn en waarvan vanzelfsprekend een dankbaar gebruik gemaakt is.
Om bovenstaande goederen, welke voor 100% van buiten de Gemeente Soest zyn aangevoerd, om de toch al in zeer precaire toestand verkerende distributie niet extra te bemoeilyken, werd aan vrachtloon uitbetaald een bedrag van Fl. 2569,03.
Na de vry drooge opsomming van bovenstaande cyfers en getallen, volgt hierby een meer uitvoerig verslag, wat de HOKAM keuken met bovengenoemde levensmiddelen zooal bereikt heeft.

Op 15 Februari 1945 werd voor het eerst aan 191 kinderen een krachtig en voedzaam middagmaal verstrekt, terwyl het ons mocht gelukken in de eerst volgende zes dagen dus t.e.m. 21/2 in totaal aan 988 kinderen een versterkende maaltyd te kunnen geven; aan het einde der maand Februari bereikten wy het getal 2359 porties, welk eten werd uitgereikt aan 815 schoolg. kinderen en 185 kinderen van évacué's. Onder drang van de steeds slechter wordende levensmiddelenpositie in de Gemeente, werden wy in de maand Maart genoodzaakt de leeftydsgrens onzer kleine gasten te verhogen, zoodat in deze maand aan 1273 kinderen in totaal 5276 flinke porties eten uitgereikt werden; tevens mocht het ons gelukken nog aan ruim 350 personen, die wegens hun hogen leeftyd niet in staat waren zich van levensmiddelen te voorzien, een flinken maaltyd te verstrekken.
De dagen van 29-30-31 Maart en 2 April zyn donkere dagen geweest voor het HOKAM Comité. De zeer zware artilleriebeschieting maakte het de Eerw. Zusters en het keukenpersoneel niet alleen onmogelyk de maaltyden op tyd klaar te maken, doch het was de kinderen door de van den Bezetter uitgevaardigden spertyd verboden zich tusschen 12 en 2 uur op straat te begeven, zoodat het HOKAM Comité gedwongen werd haar zegenryk werk te stoppen.

De algemene voedselpositie was in die dagen zeer slecht, temeer daar de gemeentelyke distributie zoo goed als niets kon toewyzen, terwyl tot overmaat van ramp ook. de gemeentelyke Gaarkeuken, wegens gebrek aan levensmiddelen, op het punt stond haar deuren te sluiten. Op eene in die dagen gehouden bespreking met de verschillende leiders van gemeente Distributie, gemeentelyke gaarkeuken, vleeschvoorziening, het Prof. Eerland IKO Comité Soest en HOKAM Comité onder » leiding van den toenmaligen Burgemeester, werd aan het HOKAM Comité het dringend verzoek gericht haar voorraden levensmiddelen af te staan voor de algemene Distributie.
Daar het doel van het HOKAM Comité was op de eerste plaats de Soester Jeugd te behoeden voor totale verhongering, was het haar onmogelyk op bovenstaand voorstel in te gaan en besloot na ryp beraad met ingang van Dinsdag 3 April 1945 de kinderen in de gelegenheid te stellen hun eten gedurende het vrye uur tusschen 5 en 6 uur p.m. persoonlyk af te halen; om een en ander klaar te maken hebben de Eerw. Zusters van Nieuw Mariënburg zich spontaan bereid verklaard alle oorlogsgevaren te willen trotseren.

De maand April heeft zich nog verder doen kenmerken doordat het HOKAM Comité voor begunstigden van het Prof. Eerland IKO Comité ruim 5000 maaltyden heeft klaar gemaakt en uitgereikt, terwyl aan de keuken van Don Bosco, v.d. Parochie Petrus & Paulus wekelyks voor 500 maaltyden de benodigde levensmiddelen verstrekt werden. In deze maand werd aan 1332 kinderen in totaal 7156 maaltyden gegeven.
Gaven de eerste dagen van de maand Mei geen verandering in den algemenen toestand, dit werd geheel anders, toen met ons dierbaar Vaderland ook onze gemeente door de binnentrekkende Geallieerde troepen bevryd werd.
Het was een onvergetelyk schouwspel, hoe onze overigens altyd dankbaren gasten toen vóórdat zy aan tafel gingen, onder leiding van de H.H. Onderwyzers uit volle borst HET WILHELMUS zongen.
Gedurende de grote bevrydingsfeesten heeft het HOKAM Comité de kinderen nog onthaald op fruit en limonade, waarvan een zeer dankbaar gebruik gemaakt is.
Gedurende de maand Mei zyn 1332 kinderen met ruim 10768 maaltyden gevoed, terwyl voor ouden van dagen ruim 350 en voor het IKO Comité 2000 maaltyden werden uitgereikt. Verder verstrekte het Comité nog voor 1500 maaltyden levensmiddelen aan Don Boscokeuken.
Resumerende komen wy tot het volgende eindresultaat:

tbvDoor de prachtige hulp van het roode Kruis werd de algemene voedseltoestand geleidelyk aan beter, zoodat het HOKAM Comité met een gerust hart haar werkzaamheden eind Mei 1945 kon stopzetten in de overtuiging dat het zyn uiterste krachten heeft aangewend om de Soester Jeugd te behoeden voor ondervoeding en daaruit voortvloeiende ziekten.

Ik mag dit rapport niet beëindigen vooraleer ik hier namens het HOKAM Comité openlyk dank breng aan alle Kerkinstellingen, Vereenigingen en particulieren, die door hun financiële steun het hunnen ertoe hebben bygedragen om het werk van het HOKAM Comité te doen slagen, ook aan de Eerw. Zusters van Nieuw Mariënburg, waaraan het Comité voor een zeer groot deel te danken heeft, dat deze prachtige hulpactie zoo schitterend geslaagd is, onzen hartelyken dank; zy toch zyn het geweest die geheel belangeloos enthousiast van s'morgens vroeg tot s'avonds laat de maaltyden zoo keurig verzorgden; Moge de Goede God hen daarvoor rykelyk belonen.
Ook de H.H. v.d. Inkoopcommissie komt een byzonder woord van dank toe, wat zou er zonder deze Hamsteraars, in den besten zin des woords van onze hulpactie terecht gekomen zyn; want waren zy het niet die, men kan het gerust zeggen, met ware doodsverachting gevochten hebben voor een geregelde toevoer van de benodigde levensmiddelen. Moge O.L.H, hen en hunne gezinnen hiervoor rykelyk zegenen.
Verder nog een woord van dank aan den Administrateur, die door zyn grote bekendheid met de Soester Bevolking het zyne ertoe heeft bygedragen, dat de te verstrekken maaltyden zoo eerlyk mogelyk verdeeld werden aan de hand van het door het Comité ingericht kaartsysteem.
Vervolgens een woord van dank aan alle H.H. Onderwyzers, onder wier practische leiding de maaltyden zoo ordelyk verlopen zyn. Tot slot een woord van dank aan onzen Zeereerwaarde Heer Pastoor A. Smit onder wiens bezielende leiding het HOKAM Comité zyn zegenryk werk heeft kunnen verrichten.

Aan de hand van bovenstaande mag men veronderstellen, dat het HOKAM Comité met een dankbaar hart mag terugzien op alhetgeen het voor de Soesterjeugd in de donkere dagen van 1945 heeft mogen doen, waarmede het ook tevens een klein steentje heeft bygedragen by den wederopbouw van ons in den oorlog zoo zwaar geteisterde Vaderland, door zoo goed als mogelyk was te zorgen voor een gezonde en krachtige Soesterjeugd.

Soestdyk Juli 1946

het HOKAM Comité