Verschenen boekwerken: Nobel Streven

Rene van Hal

Nobel streven
Frits van Oostrom

Tijdens de maand van de geschiedenis is het boek "Nobel streven" van Frits van Oostrom bekroond met de LIBRIS-geschiedenisprijs
2018. In het boek wordt de levensgeschiedenis beschreven van de rond 1372 op het kasteel Santpoort geboren ridder Jan van Brederode.

Waarom in deze Van Zoys tot Soest aandacht voor juist dit "geschiedenisboek"? Ridder Jan van Brederode is al op jonge leeftijd getrouwd met Johanna van Abcoude, de dochter van Willem van Abcoude en zus van Gijsbrecht van Abcoude. De familie van Abcoude was in de periode 1325 tot 1457 ook Heer van Soest en hier wellicht meer bekend onder de naam familie Van Gaasbeek nadat zij in 1345 het machtige kasteel Gaasbeek (bij Brussel) als bezit verwierven. 

In het makkelijk leesbare boek wordt vooral verslag gedaan van de strijd om bezittingen in de periode van het leven van Jan van Brederode,
waarbij Holland steeds machtiger werd en het opnam tegen het Sticht, maar ook Friesland na meer pogingen wist in te lijven. Een tijd ook van
de bekende Hoekse en Kabeljauwse twisten, een strijd waarbij de steden de macht van de edelen probeerden in te perken.

Doordat de verhouding tussen Jan van Brederode en zijn schoonvader Willem van Abcoude, verre van optimaal was, mede omdat zijn schoonvader hem financieel volledig in zijn macht had, komt ook het levensverhaal van de familie Van Abcoude/Van Gaasbeek uitgebreid aan de orde. Daarbij worden de achtergronden waarom Jacob van Gaesbeek het familiebezit had geërfd uitgebreid belicht. Temeer ook omdat Jan van Brederode via het huwelijk met Johanna van Abcoude natuurlijk vele pogingen deed om een deel van die erfenis ook te verwerven. 

In het boek wordt eveneens de manslag van Jacob op zijn zoon Antonie gememoreerd, met als boetedoening de schenking van het gebruik en de opbrengsten van landerijen aan de Soesters (i.c. het Birgittinessenklooster Mariënburgh en het plaatselijke Sint Aechten Schuttersgilde).

Wat ikzelf zo interessant vind aan dit boek is, dat je een bijzondere inkijk krijgt in het leven van degenen die in de 14e/15e eeuw de macht hebben in een deel van Nederland en op alle fronten oorlogen/gevechten moeten voeren om hun bezittingen te verdedigen dan wel uit te breiden. 
Dat in die strijd de bevolking het niet makkelijk moet hebben gehad,ook werd geronseld voor de legers van die machthebbers en dat hun bezittingen niet gerespecteerd werden en plunderingen e.d. aan de orde van de dag waren als vergelding. 

Bijzonder is ook de wisselende allianties tussen de verschillende machthebbers waarbij enerzijds de familie Van Brederode en Van Abcoude/Van Gaasbeek gezamenlijk optrekken en dan weer als rivalen tegenover elkaar staan in gevechten. De beschreven geschiedenis wordt enerzijds als onwaarschijnlijk betiteld, maar anderzijds op basis van
historisch onderzoek waarheidsgetrouw beschreven in dit boek.