UIT/IN HET MUSEUM

Wim de Kam

In de trapopgang van de eerste verdieping naar de tweede verdieping van het museum Oud Soest (dicht bij de ingang van de ruimte waar de wisseltentoonstellingen worden gehouden) is een klein hoekje ingericht met herinneringen aan het PTT-bedrijf in de 19een 20eeeuw.
Zo hangt er b.v. een cape die postbestellers vroeger bij koud en nat weer droegen (zie foto). Een inmiddels al jaren gepensioneerde postbesteller (dhr.Oversteegen) vertelde me dat de cape vooral ook was bedoeld om er voor te zorgen dat de brieven die besteld moesten worden droog in de brievenbus konden worden gedeponeerd.
Het bezorgen van brieven en goederen is historisch gezien al heel oud. In China was er 100 jaar voor Christus al een goed georganiseerde bodedienst voor de keizer. En ook uit andere oude beschavingen zijn er bronnen die wijzen op goed georganiseerde bodediensten.

In ons land was tot in de 18eeeuw de bezorging van brievenetc.vooral een particuliere zaak. Pas in de Franse tijd (1807) werd het een overheidszaak. Wie zich uitgebreid in de geschiedenis van het postwezen en later ook van het telegraaf- en telefoonverkeer wil verdiepen kan terecht in het Postmuseum in Den Haag. Daarbij vergeleken is het plekje in het Museum Oud Soest heel bescheiden. Bescheiden, maar tegelijkertijd heel bijzonder als men zich realiseert dat de voorwerpen die hier zijn uitgestald in Soest zijn gebruikt. Zo ligt er b.v. het eerste telefoonboek waarin ook telefoonnummers uit Soest zijn vermeld (begin vorige eeuw). Er is een gietijzeren muurembleem van het Nederlandse wapen met de wapenspreuk `Je maintaindrai' omgeven door de rode P.T.T. kleur. Dat embleem was destijds bevestigd aan het oude raadhuis aan de Steenhoffstraat waarin het P.T.T.kantoor was gevestigd voordat het schuin daar tegenoverstaande postkantoor (het huidige kantoor) werd gebouwd en in gebruik genomen. Ook staat er een felrode gietijzeren brievenbus uit vroeger tijden. Het deed me denken aan een interview dat ik onlangs in het kader van het project mondelinge geschiedenis had met een oud-inwoner van Soest die in de jaren dertig en veertig werkzaam is geweest op het P.T.T.kantoor. Hij vertelde dat een rode brievenbus tegenover het paleis Soestdijk destijds in de ogen van koningin-moeder Emma geen genade kon vinden. Een dringend verzoek werd gedaan om de bus groen te schilderen. Of aan de inspraak ook gevolg is gegeven kon hij zich niet meer herinneren.
Hoe dan ook, in een tijd dat het schrijven van brieven in snel tempo achterhaald lijkt te worden door internet- en e-mailverkeer is het verrassend plezierig om direct in de eigen omgeving nog iets van de sfeer te proeven van het postbedrijf in vroeger jaren. Ook dat kan in het Museum Oud Soest!