Afscheid G. van den Beemt als voorzitter van onze Historische Vereniging

AFSCHEID G. van den Beemt als voorzitter van onze historische vereniging

Op donderdag 26 november 1981 werd tijdens een lezing - die door hemzelf werd gehouden - afscheid genomen van de eerste voorzitter en inspirator van onze vereniging, de heer G. van den Beemt, die wegens zijn benoeming tot medewerker bij het Provinciaal Drents Museum te Assen onze regio metterwoon heeft verlaten.

Aan de hand van een groot aantal dia's voerde hij de aanwezigen die avond door een tijdperk geschiedenis en archeologie, dat zich uitstrekte van 12.000 jaar voor Christus tot 500 na Christus.
Hij deed dit op zulk een enthousiaste en boeiende wijze, dat het meer leek op een inaugurale rede, dan op een afscheid!

Toen ca. 4500 v. Chr. de eerste huizen in onze streken werden gebouwd voor vaste bewoning, had het landschap al grote veranderingen ondergaan door menselijk ingrijpen.

De meest bekende periode uit de prehistorie is die van de Bandkeramiek (ca. 4500 v. Chr.). In die tijd werden de eerste huizen voor vaste bewoning gebouwd, die hun sporen hebben nagelaten, waardoor wij in de twintigste eeuw ons bij opgravingen een indruk kunnen vormen van de wijze waarop zo een 6000 jaar geleden landbouw en veeteelt werden bedreven en van het leefpatroon van de mensen van toen.
De nederzettingen bestonden uit een klein aantal (6 tot 8) boerderijen; grote huizen gebouwd uit palen met vlechtwerk, dat met leem bekleed was.
Vondsten b.v. in Elsloo (L) laten zien dat hun werktuigen zijn gemaakt van steen en vuursteen.
De boeren versierden hun aardewerk met bandvormige patronen, welk kenmerk de benaming Bandkeramiekers opleverde. Prachtige dia's van stenen disselbijlen en andere voorwerpen; reconstructie-tekeningen van huizen e.d. lieten dit tijdperk voor de bezoekers leven.

De steentijd met de vele zandverstuivingen, het ontstaan van de Soester duinen; de tijd rond 2400 v. Chr. toen het wiel werd gevormd, hetgeen een "revolutie op transportgebied" teweeggebracht; de Klokbeker-cultuur 1700 v. Chr.; het ontstaan van het Enghenbergje (de grafheuvel op de Soester Eng welke hopelijk eerlang op instigatie van onze vereniging door de R.O.B, in samenwerking met de gemeente Soest zal worden gerestaureerd als oudste monument binnen onze gemeente) passeerden de revue, evenals de Bronstijd (1700 tot 600 v. Chr.) met zijn kenmerkende ronde huizen.

De ijzertijd (600 v. Chr. tot het begin van onze jaartelling), welke periode wordt gekenmerkt door een meer droog klimaat en het ontstaan van uitgestrekte heidevelden. Uit deze periode zijn ook grote urnenvelden gevonden, hetgeen erop duidt, dat men langer dan in vroegere perioden op dezelfde plaats woonde.

Tot de ijzertijd behoren ook de zgn. "Celtic fields" ofwel complexen akkerland, verdeeld in veel kleinere percelen, afgescheiden door aarde- of houtwallen. Erosie van de bodem en verstuiving van de cultuurgrond hebben ertoe geleid dat velen de door water meer vruchtbare kwelders in Friesland en Groningen hebben opgezocht. Water maakte bescherming nodig en zo werd in die jaren de grondslag gelegd voor de terpencultuur.
Een grote omwenteling vindt plaats met de komst van de Romeinen, die grote invloed hebben uitgeoefend op veel aspecten van het dagelijks leven in onze streken. Er ontstond een levendige handel in uit geheel het toenmaals bekende Europa aangevoerde goederen en grondstoffen.
Archeologische vondsten uit die tijd geven hiervan een imposant beeld.

Ook werd even stilgestaan bij het werk van het Archeologisch Veldstation te Orvelte (Dr.)/ waar praktisch onderzoek wordt gedaan door het uitvoeren van reconstructie-bouw van huizen, toepassing van prehistorische landbouwmethoden e.d. Het blijkt, dat vier man in drie maanden in staat waren met de primitieve middelen van 6000 jaar geleden een huis met veestalling te bouwen van 26 x 6,50 meter. Ook kon worden vastgesteld uit opgravingen elders en reconstructie te Orvelte dat ca. 70 gezinnen van elk 6 personen op een areaal van plm. 10 ha. voldoende voedsel konden produceren voor eigen gebruik.

Het was een pracht avond, waarvan de ruim veertig aanwezige leden van onze vereniging geen spijt gehad zullen hebben.
Aan het einde van de lezing dankte de wnd. voorzitter van de Historische Vereniging Soest, de heer A.J. van den Dijssel de heer Van den Beemt voor al hetgeen hij voor onze vereniging heeft gedaan en overhandigde hem als herinnering aan zijn voorzitterschap een boekenbon, die bij Van den Beemt zeker een goede bestemming zal vinden.

Het in de avond van 26 november jl. gebodene toont aan, welk een groot stuk deskundigheid voor onze vereniging verloren is gegaan door het terugtreden van de eerste voorzitter. Gelukkig kon de wnd. voorzitter hem de toezegging ontlokken, dat de H.V.S. te allen tijde een beroep op hem zal mogen blijven doen.