Van Banketbakkerij Nieuwerhoek tot IJssalon Bemer

Rene van Hal

De IJssalon aan het Nieuwerhoekplein is voor vele Soesters maar ook niet-Soesters als vanouds een van de bekendste pleisterplaatsen in Soest. Er zijn vele afspraakjes op de stoep gemaakt en er zijn zelfs huwelijken van gekomen. Wie heeft er trouwens niet ooit een ijsje of milkshake gekocht en heeft het daar ook niet opgegeten dan wel opgedronken? Het moment dat je daar gebak en koekjes kon kopen is al weer meer dan 45 jaar geleden en zal bij de meeste lezers van dit artikel minder vers in het geheugen liggen. Toch is er op die plek inmiddels meer dan 90 jaar historie en zal iedereen bekend zijn met deze unieke plek in Soest, waar nog steeds duizenden mensen met zomers weer even neerstrijken om een ijsje te kopen, een praatje te maken en misschien wel nieuwe contacten te leggen.

De heer F. Euwe start Banketbakkerij Nieuwerhoek
De familie F.H. Euwe komt in juni 1925 in Soest wonen en opent op 21 november van dat jaar de Banketbakkerij Nieuwerhoek. Deze was toen nog gevestigd op de hoek van de Veenhuizerstraat Opening van 1ste Banketbakkerij (thans Koninginnelaan) schuin Nieuwerhoek in 1925 tegenover Villa Nieuwerhoek. In 1929 werd deze Banketbakkerij verhuisd naar de huidige locatie Nieuwerhoekplein 6, welke in die tijd nog als adres had Vredehofstraat 5. Dit pand werd in 1929 gebouwd in opdracht van de heer J. Flapper die in het pand woonde op de hoek van de toenmalige Veenhuizerstraat en Vredehofstraat. Pas in de 2eWereldoorlog is trouwens gekozen voor de naam van Nieuwerhoekplein.

Als banketbakkerij werden er koekjes (zoals de bekende "allerhande"), speculaas en gebak verkocht. In de zomerperiode ook al zelfbereide ijs in weliswaar een beperkt aantal smaken. Rondom Nieuwerhoek werd in die tijd veel ontwikkeld. Zo werd daar een katholieke kerk, de H. Maria Onbevlekt Ontvangen, gebouwd, maar werd ook gestart met Huize Nieuw-Mariënburg door de Zusters Augustinessen van Heemstede. De Veenhuizerstraat kende in die tijd nog veel winkels zoals slagerij Beemer (later J. Zoetelief), een Tabakzaak/Fotohandel van de familie Flapper e.v.a. Aan de Vredehofstraat (het eerste deel van de doorgaande weg door Soest vanuit Baarn richting Amersfoort) waren in die tijd verschillende buitenplaatsen, zoals Colenso, Vredenhof. Het was een periode waarin Soestdijk als deel van de gemeente Soest verder werd ontwikkeld met meer nieuwbouw en plannen voor nieuwe wijken. In 1930 werd ook gestart met de bouw van de Emmakerk, toen ook kadastraal bekend als "in de Nieuwerhoek te Soestdijk".

"Nieuwerhoek" was in de zomer maar ook vooral in de weekenden een bekende pleisterplaats. Zeker toen er nog een grasveld voor de deur van de lissalon was, wisten veel jongeren zich hier te nestelen. Wanneer je dan vraagt naar de overlast van de jeugd, dan valt op dat er weinig aan de hand was. De heer en mevrouw Regnery gaven aan dat ze goed met de jeugd konden omgaan en natuurlijk hielp het dat na sluitingstijd het overgebleven ijs nog wel eens gedeeld werd met de jeugd.

De heer Jac. Van Kouwenhoven neemt winkel over
Per 1 juni 1932 neemt de heer Jac. Van Kouwenhoven Banketbakkerij Nieuwerhoek over van de heer F.H. Euwe. Wat opvalt is dat de heer F. Euwe weer teruggaat naar het pand waar hij in Soest begonnen is aan de Veenhuizerstraat en daar start met een viswinkel. Ook die zaak is geen lang leven beschoren. Want al in april 1933 stopt de heer Euwe hiermee en verhuist met zijn gezin naar Bussum. Ook de heer Kouwenhoven is slechts enkele jaren eigenaar van de banketbakkerij, want in 1936 draagt hij de zaak over aan de heer P.J. Regnery.

Nieuwerhoek als pleisterplaats: De Nieuwerhoek is eigenlijk al vanouds een speciale pleisterplaats in Soest. Er zijn vele afspraakjes op de stoep gemaakt en er zijn zelfs huwelijken van gekomen. Zo hebben Coby en Hans Regnery een echtpaar in de zaak gehad uit Canada dat hun eerste afspraakje 50 jaar geleden op Nieuwerhoek had gemaakt en nu op Nieuwerhoek een kopje koffie kwam drinken. De meneer kwam uit Baarn en de mevrouw uit Soest. "De koffie hebben we aangeboden, we vonden het zo leuk.", zeiden de heer en mevrouw Regnery. Het was altijd reuze gezellig, de jeugd hielp mee 's avonds met prullenbakken opruimen, stoep vegen en banken wegzetten. Ze zaten met mooi weer in het plantsoen voor de ijssalon te kaarten en te spelen op een meegebrachte gitaar.

En dan de brommertijd! De "gewone jongens" reden met "Kreicilers", en de "kakkers" met "Puch" bromfietsen. Als er eind juni TT in Assen was geweest stond Nieuwerhoek vol en werd er met enig bravoure geracet door de bocht en dan zelfs achter de benzinepompen van Stam door. "Je hield je hart vast." Om 10 uur 's avonds werd de verkoop van milkshakes gestopt en de machine alvast schoongemaakt. De milkshake die nog in de machine was werd dan uitgetapt en uitgedeeld aan de aanwezige jongens. Dat was vaak dringen geblazen, en natuurlijk andere dag weer vers gemaakt!

Banketbakkerij Nieuwerhoek meer dan 50 jaar in handen van de familie Regnery
Op 17 augustus 1936 heropent de Heer P.J. Regnery Banketbakkerij Nieuwerhoek. Bijzonder is dat in de advertenties wordt verwezen naar voorganger F.H. Euwe, terwijl dat niet de laatste eigenaar was. Dit zou kunnen inhouden dat de kwaliteit van Euwe veel mensen zich nog konden herinneren en dat het betere reclame was om Soesters naar de winkel te lokken. De banketbakkerij met taarten, gebak en koek was de basis voor de winkel, hoewel eigenlijk al vanaf de overname in de zomerperiode ook ijs werd verkocht. Op zonnige dagen gebeurde dat vanuit een "ton" die voor de winkel werd geplaatst. De winkel bleef een voorname ontmoetingsplek op het huidige Nieuwerhoekplein, ook tijdens de oorlogsjaren.

Na de oorlog leefde de buurt verder op en was het Nieuwerhoekplein samen met de Koninginnelaan een volwaardig winkelcentrum met een diversiteit aan winkelaanbod. De zaak van de familie Regnery liep goed en met veel energie werd er gewerkt. Een tegenslag voor de banketbakkerij Nieuwerhoek was wel de dood van mevrouw Regnery op 1 januari 1960. Vader P. Regnery was daardoor een deel van zijn levenslust en daarmee energie kwijt om de banketbakkerij te leiden. Zoon Hans (geboren in 1938), toen al werkzaam in de bakkerij, moest daardoor al op jonge leeftijd besluiten om de zaak over te nemen. In maart 1962 trouwde op redelijk jonge leeftijd Hans Regnery met Coby Barnhorn (23 resp. 21 jaar oud). Formeel werd op 7 december 1962 door Hans en Coby de zaak voortgezet. Dit was de basis voor een nieuwe bloeitijd. Zowel de verkoop van banket en koek als de ijsverkoop namen enorm toe. Dat vergde veel van het echtpaar. Werkweken van 70 tot 80 uur voor beiden vergden veel van hun gezinsleven. Hun kinderen zagen moeder Coby Regnery vele maanden alleen maar met haar schort voor. Het was een moeilijke en ook emotionele keuze maar begin 1971 werd besloten alleen maar verder te gaan met ijsverkoop. De winkel werd verbouwd en omgebouwd tot de eerste en enige ijssalon in Soest.

In april 1927 vindt er in de gemeenteraad een discussie plaats naar aanleiding van het niet toestaan van een vaste standplaats voor een ijscokar op Nieuwerhoek. Het venten langs de weg wordt wel toegestaan. De toenmalige wethouder van den Berg ziet in een vaste standplaats een gevaar. Rondom zo'n vaste standplaats verzamelt zich altijd een troep jongens. Het gevolg is dat geen meisje meer veilig is voor hun ongure praatjes. De meerderheid van de raad billijkt het standpunt van de wethouder, waardoor er geen vaste standplaats op Nieuwerhoek wordt afgegeven.

Het aantal soorten ijs werd fors uitgebreid en de familie Regnery wist zich ook te onderscheiden, want hun ijs werd al snel ook op andere plekken verkocht, zoals in de "Walk-In" aan de Smitsweg. Ook Banketbakkerij Verkleij en Jos Hendricksen in Baarn verkochten in hun banketbakkerij ijs van Regnery. Daarnaast werd de familie Regnery een van de eerste ijsbereiders van "suikervrij" ijs, speciaal gemaakt voor diabetici, ijs dat voldeed aan de kwaliteitseisen van het Ministerie van Volksgezondheid en de Diabetes Vereniging Nederland.
Het ijsseizoen loopt van maart tot oktober, een drukke periode waarbij in de winter niet alleen wordt uitgerust maar de voorbereidingen voor een nieuw seizoen worden opgepakt met het samenstellen van nieuwe ijssoorten e.d. Ook werden jaarlijks bezoeken gebracht aan de IJsvakbeurzen in Rimini en Longarone in Italië. In de loop der jaren deed daarnaast de milkshake zijn intrede in het assortiment en later ook het soft-ijs. De trend was gezet en het werd een goedlopende zaak, waardoor de noodzaak ontstond om begin 1987 de zaak opnieuw grootschalig te verbouwen in de staat zoals we deze thans nog steeds aantreffen en daarmee nog steeds voldoet aan de eisen van de tijd. Lang hebben de heer en mevrouw Regnery de zaak zelf niet meer kunnen exploiteren. De fysieke gesteldheid van mevrouw Regnery leidde ertoe dat ze een stapje terug moest doen. Er werd een rigoureus besluit genomen de zaak te verhuren aan Bertus van Brummelen. Hans Regnery ging zich tot aan zijn AOW-leeftijd toeleggen op lesgeven en werken als keurmeester bij het Usbereidersgilde.

IJssalon vanaf 1990
In de loop van 1990 heeft Bertus van Brummelen de exploitatie van de IJssalon overgenomen. De zaak ging verder onder de naam Ussalon Nieuwerhoek. Het eerste jaar heeft Hans Regnery hier nog menig uurtje gewerkt. Na enige tijd werd de zaak door de familie Regnery verkocht aan Bertus en Gerda van Brummelen-Mulder. In 1993 kwam Rogier Bemer bij de Ussalon in dienst. Rogier Bemer nam vanaf 1 oktober 2000 de zaak over en ging zelfstandig verder. Er werd ook een handkar aangeschaft waardoor hij bij festiviteiten of feestjes ter plaatse met zijn ijskar het ijs kon verkopen. In 2003 sloot broer Pascal zich bij Rogier aan en samen werden zij verantwoordelijk voor de IJssalon aan de Nieuwerhoek. Met de komst van Pascal werd ook een bestelwagentje aangeschaft om vandaar uit ijs te verkopen. Hetgeen nog steeds gebeurt. Je ziet het busje bij diverse evenementen in Soest staan, zoals de Gildefeesten, de Avondvierdaagse, en natuurlijk ook op Koningsdag. Ook nu leveren de gebroeders Bemer nog ijs aan Lex Verkleij, de Smickel, de Lindenhof en Eetvilla van den Brink onder de naam Ussalon Bemer. Het weer blijft door de jaren heen een belangrijke rol spelen in de hoeveelheid ijs die verkocht wordt. Zoals de heer Regnery wel eens zei "Je moet het wel in 7 maanden verdienen en daar moeten wel enkele zomerse weken tussen zitten." De laatste jaren wordt rondom Oudjaarsdag een actie opgezet om vanuit de winkel ook onder eigen receptuur bereide oliebollen en appelbeignets te verkopen. Een succesvolle nevenactiviteit.

Tot slot
De combinatie van banketbakkerij en ijsverkoop zoals op de Nieuwerhoek was zeker niet bijzonder. Andere Soester banketbakkers in Soest kenden dezelfde combinatie, zoals Van Dogterom (aan de Torenstraat met heel bijzonder het boerenjongensijs) en De Meij (Soesterbergsestraat). Ook bij deze zaken werd het ijs via een luik verkocht. Aan het Kerkplein was jarenlang een grotere ijssalon bij brood- en banketbakker J. van Oord (waar thans de Kuil is gevestigd. Daar was geen terras bij, maar wel binnen een grotere ruimte waar tafels en stoelen stonden zoals in een restaurant. Specialistische ijssalons zoals toen de familie Regnery en nu Bemer komen in echte stadscentra veelvuldig voor maar betrekkelijk weinig in de wat kleinere woonplaatsen. Dat bewijst het vakmanschap van deze ondernemers!

Gebruikte bronnen:
- Persoonlijk archief van de heer en mevrouw J. Regnery
- Gesprekken en correspondentie met de heer en mevrouw Regnery en de heer Rogier Bemer
- Historisch archief Soester Courant, De Soester
- Gemeentearchief (bouwvergunning bestaande pand).
- Boekwerk "Leuk voor later", vorstelijke kerken in Soestdijk uitgegeven in januari 2002