In Memoriam Herman Schoemaker 1943-2016

Redactie

In Memoriam: Herman Schoemaker (1943-2016)
Optimist en stimulator
Donderdag 3 maart 2016 is onze voorzitter van de Historische Vereniging Soest / Soesterberg Herman Schoemakeroverleden Ondanks alle krachtsinspanningen heeft hij de strijd tegen de gevreesde ziekte niet kunnen winnen. Daarmee komt voor de Historische Vereniging een einde aan zijn voorzitterschap, een rol die hij met veel enthousiasme vervulde.

Herman is geboren in de Tweede Wereldoorlog, hij zal dat niet bewust hebben meegemaakt. Toch zal hij wellicht getuige geweest zijn van een treurige gebeurtenis. In de Oorlog woonde de familie Schoemaker aan de Prins Hendriklaan. Op een gegeven moment stond er een vluchtende verzetsman in de tuin. Hij vroeg aan moeder Schoemakerof hij zich in het woonhuis mocht verschuilen. In een split secondmoest moeder een beslissing nemen. Waarschijnlijk terecht heeft zij hem de toegang tot huis geweigerd, want even later kwamen de achtervolgers met een speurhond langs. De consequenties van zo een 'heldendaad' zouden voor het gezin rampzalig geweest zijn. Herman vertelde dat verhaal vaker om aan te geven dat niet iedereen verzetsheld kon zijn.

Vanaf de oprichting van onze Historische Vereniging is Herman lid geweest, waaruit al zijn belangstelling voor de Soester geschiedenis en samenleving bleek. Als ondernemer in de witgoed en elektronica detailhandel, aanvankelijk te Soesterberg aan het Dorpsplein, later als opvolger van zijn ouders aan de Van Weedestraat (EXPERT Schoemaker), en met een jong huisgezin, was hij gedwongen zijn tijd en energie anders te besteden. Daarnaast leidde hij op dat moment, tijdens de Koude Oorlog nog een dubbelleven als'Stay Behind agent', iets dat later aanleiding voor hem was om geschiedenis te gaan studeren. Als 'gepensioneerde' nam hij alsnog plaats in de collegebanken van de Universiteit van Utrecht tussen de jongelui. Een van zijn professoren was zijn leeftijdsgenoot Maarten van Rossem, terwijl deze laatste nogal een droefgeestig uitstraling heeft in tegenstelling tot onze levenslustige Herman, noemde Herman hem toch een van zijn beste hoogleraren.

Herman heeft zijn studie succesvol afgerond met een doctoraal scriptie over"Stay Behind", de organisatie waarvoor hij jarenlang actief is geweest. Als vervolg daarop had hij zelfs een optreden in het televisieprogramma "De Wereld Draait Door" van Matthijs van Nieuwkerk, samen met zijn hoogleraar Beatrice de Graaf (nota bene 32 jaar jonger dan Herman).

Stay Behind is vrij snel na de Tweede Wereldoorlog opgezet om in het geval van een nieuwe bezetting door een vreemde mogendheid een betere organisatie van het verzetswerk te organiseren. Daarbij moet vooral aan bewustwording en communicatie gedacht worden en niet aan een gewelddadige guerrilla tactiek. Het laatste zou hem zeker in gewetensnood gebracht hebben. Herman was erg betrokken bij de Hervormde, later de Protestantse Kerk Nederland en samenleving. In de plaatselijke Emmakerk was hij jarenlang voorzitter van de Diaconie waarbij hij zocht naar praktische oplossingen en minder naar strikte naleving van de regels, hij had een groot hart en begrip voor zijn medemensen.

Aanvankelijk twijfelde Herman of hij het voorzitterschap van onze vereniging moest aanvaarden, een leven in de luwte beviel hem aardig goed. Doordat hij gelukkig de uitdaging is aangegaan, mede door zijn ervaringen met het besturen van enkele brancheorganisaties en ook bijvoorbeeld het bestuur van de molen "De Windhond"en de plaatselijke CDA afdeling, wist hij gauw rust en sfeer in de bestuursvergaderingen te brengen. Een kleine vier jaar heeft hij onze vereniging kunnen leiden. In gesprekken met het gemeentebestuur van Soest, Museum Soest en andere organisaties zocht hij altijd naar raakvlakken en niet naar verschillen, respectabele samenwerking was zijn streven. Om het even of het om een man of vrouw gaat, mensen moet je inzetten, daar waar zij goed zijn, was zijn motto!

Als gastschrijver heeft hij al wat bijdragen aan Van Zoys tot Soest geleverd. Tijdgebrek verhinderde hem om meer te schrijven. Naast de gebruikelijke (kerst)gedachten van de voorzitter heeft hij de familie De Vos belicht: dokter de Vos en zijn zoons met hun oorlogsverleden in het Winternummer 2014. Verder de (bouw)geschiedenis van de Emmakerk in het Herfstnummer 2013. In dit nummer nog een verhaal over de plaatselijke kerkgeschiedenis. Ook voor een artikel over de sappelende middenstanders dat voorbereid wordt, had hij een aardige aanvullende anekdote. Banketbakker Schaddelee was al in de jaren vijftig van de vorige eeuw geëmigreerd naar de Verenigde Staten van Amerika. Daar waren zijn stoutste dromen uitgekomen, hij was een succesvol ondernemer geworden. In de jaren negentig wilde hij zijn toenmalig Amerikaans personeel wel laten zien waar hij begonnen was. Op een zaterdag kwam hij aan in Soest, maar alhier bleek zijn Creditkaart niet te werken en de banken waren gesloten. Hulpeloos zocht hij Herman op en vroeg hem of hij even duizend gulden kon voorschieten om toch te kunnen eten. Het tekent Herman zoals die was: altijd bereid om te helpen, overigens is het goed gekomen met het geld.

Helaas in het hier en nu, sloeg het noodlot voor Herman al gauw toe; nauwelijks afgestudeerd openbaarde de ziekte zich in hevige mate. Zijn mobiliteit liep ernstig terug, een scootmobiel werd zijn vervoermiddel. Dankzij zijn wilskracht en optimisme vocht hij zich een weg terug, hij kon weer lopen en fietsen. Op de evenementen waarop de HVS met een stand aanwezig was, was Herman er nagenoeg altijd bij. Hij kende zoveel inwoners van Soest en Soesterberg door zijn ervaring als winkelier en sociaal betrokkene, dat hij hierdoor veel mensen kon aanspreken en wist te interesseren voor een lidmaatschap van de historische vereniging. Het ledenbestand is de laatste jaren gegroeid, vooral dankzij de inspanningen van Herman.

Ondanks zijn teruglopende gezondheid en daar bovenop de ziekte van zijn vrouw, bleef hij optimistisch en betrokken tot het laatst toe.

Wij zullen ons Herman blijven herinneren als een integer persoon die warme belangstelling toonde voor de mede (bestuurs)leden en hun gezinnen. Verder herinneren wij ons Herman als een wilskrachtige voorzitter met een optimistische kijk op de toekomst. Wij hebben met Herman een helaas veel te vroeg geëindigde goede bestuursperiode gehad, wij zullen hem zeer missen.

Wij wensen Walda, kinderen en kleinkinderen veel sterkte om de leegte die Herman achterlaat in hun leven te dragen.

Het bestuur en leden van de Historische Vereniging Soest - Soesterberg