In Memoriam Antoon v.d. Dijssel

Wim de Kam

IN MEMORIAM: ANTOON V.D. DIJSSEL 

In de maand april hebben we afscheid genomen van ons ere-lid en beheerder van het museum Antoon  van den Dijssel, die op 23 april jl. is overleden. Namens het museum en de vereniging heb ik tijdens de avondwake enkele woorden van herinnering mogen spreken. Ook heb ik op verzoek van de Soester Courant een "in  memoriam" geschreven ter gedachtenis van deze bijzondere Soester. 
Een meelevend lid van onze vereniging en vriend van het museum, Piet Ekel reikte mij een tekst aan die hij heeft geschreven ter gelegenheid van het overlijden en de uitvaart van  Antoon. De door hem geschreven woorden onderstrepen de betekenisvolle rol die Antoon voor het museum en de vereniging en in de samenleving vervulde. De tekst treft u hieronder aan. 

De voorzitter, 
Wim de  Kam 

Woorden bij het afscheid en ter herinnering van een vriend door Piet Ekel 

Ons  aardse bestaan speelt zich af tussen het wonder van de geboorte en het mirakel van de  dood, of zoals John Lennon het enigszins verbloemd uitdrukte: "Het leven is wat er gebeurt, als wij met iets anders bezig zijn". Deze stelling hebben wij intussen letterlijk mogen ervaren. Het ziekbed van onze goede vriend Antoon v.d. Dijssel was ons weliswaar 
bekend, de fatale afloop daarvan heeft ons niettemin verrast, verward en met weemoed vervuld. 
Wij zoeken nu steun in de filosofie van de dichter, die zegt dat wij met onze herinneringen het heerlijkst leven in ons verste verleden, toen alles nog naar wens verliep en er geen wolkje aan de lucht was. Het is het enige paradijs, waaruit wij niet kunnen worden verdreven. Zo denken wij dankbaar terug aan onze jarenlange prettige samenwerking voor de  microfoon van onze lokale omroep met onze rubriek "Soest Oud  — Soest Nieuw" 
Gelukkig zijn onze verrichtingen aldaar vastgelegd op band en schijf, zodat wij er — desgewenst — nog lang van  kunnen genieten. 

Antoon v.d. Dijssel was directeur (in ruste) van een modern carrosseriebedrijf aan de Lange Brinkweg, dat zijn oorsprong vond in het levenswerk van de oudste en laatste wagenmaker, die Soest gekend heeft, zijn vader Jan v.d.Dijssel. Zijn zoons zetten de traditie en het bedrijf nu succesvol voort onder de bedrijfsnaam Dijssel.
Antoon richtte Museum Oud Soest samen met enkele anderen op, aanvankelijk aan de Ferdinand Huycklaan op basis van het prentenkabinet van fotograaf Piet Huizinga en gaf het later body in het aloude Sint Joseph-gebouw aan de Steenhoffstraat.
Hij heeft eerst de verhuizing, de verbouwing en de inrichting met hoofd en hand begeleid en financieel ondersteund, in een later stadium heeft hij het gebouw en zijn interieur gekoesterd, gerestaureerd en gerenoveerd en tenslotte in brede kring gerenommeerd. Geen geringe prestatie! Antoon v.d. Dijssel is daarvoor terecht gelauwerd, gehuldigd en geridderd.
Ook was hij één van de mede-oprichters en later ere-lid van de Historische Vereniging.
Overigens bekleedde hij tal van bestuurlijke functies in de sfeer van school en kantoor, de sport, de scouts, alsmede in de katholieke kerk en samenleving. Zo kon hij blij zijn tweede jeugd beleven in het rijke roomse leven van weleer als de dag van gisteren, geheel in overeenstemming met zijn credo dat het leven een feest is, maar dat je zelf wel de slingers moet ophangen. Later voegde hij daar wijselijk aan toe, dat daarbij een goede gezondheid geen recht, maar een zegen is. Een voorgevoel, dat maar al te waar is uitgepakt. Ook wij zijn weer
eens met de neus op de feiten gedrukte, gewezen op de betrekkelijkheid van ons bestaan en wij stellen ernstig vast, dat een goede gezondheid meer geluk dan wijsheid is en dat zolang de dood bestaat, je je leven niet zeker bent. De dichter A. Roland Holst schreef daarover:
"Wij zijn als de blaren in de wind,
Ritselend langs de zoom van oude wouden.
En alles is onzeker.
Hoe zouden wij dan weten, wat de wind alleen weet,
Kind?"
 

Antoon werd zijn dominantie en breedsprakigheid wel eens euvel geduid, vooral door toehoorders, die daarvoor geen geduld, tolerantie en tijd konden opbrengen. Zijn verteldrift, bewogenheid en bevlogenheid kwamen voort uit de energie, waarmee hij zich in de geest en de materie van het onderwerp had verdiept.
Zijn tijd- en generatiegenoten verraste hij keer op keer met veel details, anekdotes en weetjes en watjes uit de periode, dat de armoede de mensen netjes hield en geluk in Soest nog heel gewoon was. Dat Soestgevoel wilde hij met kinderlijk plezier nog wel eens herbeleven en daar zijn toehoorders deelgenoot van maken.
Antoon was een bezige bij in alles wat op zijn weg kwam. Hij keek als het ware voortdurend veilig in zijn achteruitkijkspiegel, maar verloor nimmer het zicht op de weg naar de toekomst, in het besef dat elk heden is ontsproten uit het verleden en dat de toekomst het nog ongeboren deel is van de geschiedenis. Met andere woorden: Het verleden is met al zijn vezels verweven met ons huidige bestaan. Daarom zou de Gemeente Soest volgens hem het culturele en industriële erfgoed van zijn boeren, burgers en buiten lui goed moeten bewaken,
bewaren en behouden. Deze visie verklaart veel over zijn bezieling en betrokkenheid met zijn Museum Oud Soest en de vrienden van dit instituut.
Antoon v.d. Dijssel zal daarom door velen met respect in hun herinnering worden gehouden, maar ook worden gemist, omdat hij een onvervulbare leegte achterliet.

Wij wensen zijn vrouw Riet die hem altijd met zoveel zorg, genegenheid en toewijding heeft omringd en trouw heeft bijgestaan in al zijn bemoeienissen en
beslommeringen, alsmede de kinderen waarop Antoon zo trots was, veel sterkte bij het verwerken van het verlies.
Het was een voorrecht hem gekend te hebben. Antoon ruste in vrede.