Een brokje 19e eeuws dierenleed

Joop Piekema

Het is een grote zeldzaamheid dat een hond in archiefstukken de hoofdrol speelt. De trekhond van kippenkoopman Dirk Klabbers, wonende D30 te Soesterberg, valt deze eer te beurt. Maar, geachte lezer(es), houd u de zakdoek maar klaar, want het is een droef verhaal wat volgt. Dirk Klabbers, geboren 6 augustus 1869, was de oudste zoon van weduwe Johannes Gerardus Klabbers geboren Jannetje van den Heuvel. Vader Klabbers, arbeider, was in 1886 op 49 jarige leeftijd overleden, en het lijkt waarschijnlijk dat het gezin met vijf opgroeiende kinderen, als gevolg daarvan, in kommervolle omstandigheden was komen te verkeren. De kinderen gingen, zodra ze 16 jaar geworden waren, elders in de kost als boerenknecht of dienstbode. Dirk bleef tot 1897 thuis wonen, waarschijnlijk om zijn moeder te onderhouden. Het was ploeteren voor Dirk, en dusóókvoor zijn hond. Het arme beest, wiens naam we nooit zullen weten, leidde een ellendig bestaan, kreeg slecht te eten, moest dagelijks zware manden met kippen voorttrekken en kreeg — wie weet - er van zijn baas misschien wel met de zweep van langs... De afdeling Utrecht van de Nederlandsche Vereeniging tot Bescherming van Dieren kreeg er lucht van en berichtte erover op 12 januari 1893 — we zaten toen in een strenge vorstperiode! — aan de burgemeester van Soest. Eén van de gemeenteveldwachters stelde daarop bij Klabbers een onderzoek in. Zijn conclusie dat de hond ook met goed voedsel niet vetter wordt, doet ons vrezen dat het arme scharminkel het niet lang meer zal maken. Maar toch, in ons archief leeft hij eeuwig voort! Woef!

BRONNEN:
ARCHIEVEN GEMEENTE SOEST 1812-1928:
- INGEKOMEN STUKKEN 1893 (INVENTARIS NE 151);
- BRIEVENBOEK VAN DE BURGEMEESTER ALS HOOFD VAN DE POLITIE 1892-1894 (INVENTARIS NR1142);
- BEVOLKINGSREGISTERS GEMEENTE SOEST.
JAARBOEK KNMI 1893 (COLLECTIE AUTEUR).