Wim Peters
In het eerste deel werd een begin van het bewijs geleverd dat Miggiel Dijckmans in Lage Mierde is geboren en er gewoond heeft. Ik wilde echter meer zekerheid en ik vond dat kort na zijn overlijden in Soest (omstreeks 1685) de rechten, die hij in Lage Mierde bezat duidelijk werden veilig gesteld.
De eerste akte die ik vond luidt als volgt:
Compareerden voor scheepenen onderget. Sijmon Veugs en Cornelia Dielis eghte luijden en hare moeder met name Anneken Dijckmans meede present de welcke bekende wel en verschuldigt te weesen ende geloovende wel deugdelijck te betalen aan de onmondige kinderen Michiel Dijckmans daar moeder aff was Johanna Loge. Compareerde meede Lijntje Anthonis wed. wijlen Corstiaen Dijckmans welcke Lijntje Constiaens dogter met name Anneke Corstiaens Dijckmans, welke meede bekende wel en deugdelijk schuldig te weesen aan de voorsz. onmondige kinderen daar vooght aff is Mons. Pieter van den Stijchel wapenbewaarder van sijne Hoogheijt de Here Princevan Orangie ijdere comparante eene somme van een hondert carolij guldens waar voor sij beloven ijder te geven voor haeren hondert gulden alle jaren voor intrest vier gulden, waar van de eerste som.... intrest ingelijck is op de veertienden Januarij XVIe vijff en tachtig ende tot verseekeringe van de voorsz somme van hondert gl verburt Anneken Dijckmans huijsvrouw van Michiel Vlaminckx .. voorts.... alle hare goederen, te wel een vierde part in eene Steede van het erffgoedt van wijlen Jan Dijckmans liggende aen het het Mispeleinde in de parochie van Lee gemierde ende sijnde nog onbedeijlt.
Ende tot verseekeringe van de andre hondert gulden met den intrest van dien als voorz verbint Lijntje Anthonis wed van Corstiaen Dijckmans haer huijs hoff en........... ..... groot ontrent drie en ...... lopensaets belent ten oosten Adriaen Hermans, Zuijt Huijbregt Roijmans, west Anthonij van Tongeren en noort de gemeijne straet sijnde deese goederen Los en vrij uijt gekomen en hebben ...... van de grond en Dorps Commer ende verpondingen ...... en waterlating te houden en oude rechten alles achter volgens deselfs dingbanke
Costuijme ende is de eerste intrest hier van ingaande op half mert voorleden ende den eertsten intrest vervallen op halff mert XVIe ses en tachtig met vier gulden van het hondert ende off het gebeurde dat de penningen van sijde en wekke geschoten mogten worden soo sullen sij condividenten hetselve malcander een half'. jaer te vooren moeten opzeggen en waerschouwen alles sonder agrliste ...Herman Hermans en Adriaen Hermans Schepenen in Legemierde densevenen twintigste Junij XVIe vijff en tachtig
Getekend H Hermans 1685 Adrian Hermans H.Hobma secrets
In de marge staat:
Compareerde Nicolaas Stelt attesatie verkrijgende van Michiel Dijkmans, volgens acte dato den 31 Januarij 1722 de wekke bekende van de twee verscheijde Cappitale in deese vermelt voldaan te weesen Actum Lee gemierde den 2 Aug. 1722 Francis vann Hoogstraten Antonij van Mij present G.v.Hanenburgh secretaris. (RHCT HLMH R 83, folio 263)
Uit de akte blijkt dat de nalatenschap van Jan Corstiaen Dijckmans in 1685 nog niet was verdeeld. Het gezin van Jan telde vier (bekende) nakomelingen t.w.:
- Corstiaen, die trouwde met Catharina (Cathelijn) Antoni Kems (Kemps), ook genoemd Lijntje Antonis;
- Anna, die trouwde met Michiel Vlamincx
- Maijeken en
- Miggiel (Michiel) de jongste.
(Nb Het lijkt er op, dat er inderdaad niet meer dan vier kinderen waren. Miggiel bracht bij zijn huwelijk 1/4deel in en zijn zus Anna zet als onderpand "een vierden part in eene Steede" in.)
In 1685 zijn de beide zonen (Corstiaen en Miggiel) overleden. De rechten in de onverdeelde boedel worden in dat jaar in Lage Mierde duidelijk beschreven. Ook wordt duidelijk, dat Miggiel aan twee kinderen van zijn zuster Anna elk een bedrag van 100 gulden heeft geleend. Hun moeder blijft voor de terugbetaling garant en zette enerzijds haar rechten in als erfgename en gaf anderzijds haar huis en hofetc.als een zeker onderpand.
Vanaf 1686 diende men 4% rente per jaar te gaan betalen.
In 1722 wordt opgetekend, dat de twee geleende sommen geld zijn terugbetaald.
Anna Dijckmans had kennelijk in 1674 en 1676 van Miggiel beide keren 100 gulden geleend. Dat bleek uit twee briefjes van haar hand. (Had Miggiel die bewijzen meegenomen naar Soest?) Ook van deze leningen werden op diezelfde dag aantekeningen gemaakt en werd de akte door de schepenen van Lage Mierde ondertekend. Alle haar goederen, waar ook gelegen, zette Anna als onderpand in.
In deze akte wordt ook duidelijk vermeld, dat Miggiel is overleden — de akte spreekt van wijlen Michiel Dijkmans — en daarmee wordt verklaard waarom een voogd, de genoemde Pieter van den Stijchel, wapenbewaarder van Zijne Hoogheid de Prins van Oranje, optreedt.
Ook van deze akte maakte ik een transcriptie, die helaas ook niet altijd duidelijk te lezen is:
Compareerde voor ons ondergetek. Anna Dijckmans huijsvrouw van Michiel Vlamincx en haer voor haer man sterckmakende, ende ... van lasthebbende beheerder in dien qualiteijt wel ende deugdelijk schuldig te weesen en gelovende terug te betalen aan de onmondelige kinderen van wijlen Michiel Dijckmans daer moeder aff is Johanna Loge ende is van de voorsz. kinderen voogtoft momboir Mons. Pieter van den Stijehel, wapenbewaarder van sijn Hoogheijt de HerePrincevan Orangie, eene somme van twee hondert gulden spruijtende ter sacke van ... d 'over geleverde en aangetelde penningen als ons schepenen gebleken is volgens twee briefjes onder de handt van haeren schuldige gepasseert, ijder van hondert gulden de eene van dato de veertiende Januarij XVIe vierenzeventig en de andere van dato de XX Januarij XVIe sesen seventig voor welcke somme van twee hondert gl beloven sij schuldige alle Jaren voor intrest aff te geven acht gulden sijnde van ijder honderrt vier gulden, ende tot verseekeringe van de voorsz. twee hondert gulden doch vooral verbinden sij schuldige alle hare goederen, roerende ende onroerende waar deselve gelegen sijn, submitterende hare ten bedwangh van alle rechten en gerechten, en haer... ..... voorsz somme van ... .... te mogen arresteren ende ......sonder ... en off het geleende dat deese penningenweeder mogten geschooten worden sullen en sullen malcander dan een vierden deel Jaers te vooren moeten opseggen en waerschouwen als wanneer de penningen met de intrest van diensalmoeten worden geschoten ende is ... van den intrest ingegaen opde XX Januarij Lestleden endesalde eerste intrest vervallen opden twintigsten Januarij XVIe ses en tachtig. De voor off achterstaende intreste ........... Actum sonder argliste gepasseert voor Herman Hermans en Adriaen Hermans Schepenen in Lagemierde op den sevenentwintigsten Junij XVIe vijff en tachtig.
getekend H Hermans 1685 Adrian Hermans H Hobma secrets
(RHCT HLMH R 83 FOLIO 264)
Het is me niet duidelijk geworden of en wanneer deze leningen zijn terugbetaald.
Gemachtigd door Pieter van den Stijchel verkoopt op 3 augustus 1685 Adriaen Swanen nog drie stukken onroerend goed in Hulsel .t.w. een stuk "dries" voor een bedrag van vijf en twintig gulden aan Gerrit Jan Goris, een "beemdeken" voor drie gulden aan de weduwe Catholijn Peeters en een stuk "ackerlandt" voor de som van twintig gulden eveneens aan Gerrit Jan Goris. In alledrie de overdrachten wordt gesteld, dat de "cooppeningen" zijn betaald.
(RHCT HLMH R 83 f267 3-8-1685, R 83 f267v 3-8-1685 en R 83 f268 3-8-1685)
Het bewijs wanneer Miggiel Janse Dijckmans in Lage Mierde is geboren (gedoopt?) heb ik niet kunnen vinden. De doopboeken in Lage Mierde beginnen al heel vroeg in 1636 en daar komt zijn naam niet in voor. Ik zou dus mogen aannemen dat hij vóór 1636 is geboren en dus tenminste 46 jaar oud was toen hij in Soest gestorven is. Het is wat ongerijmd.
Miggiel Janse Dijckmans zal (ruim) voor 1680 Lage Mierde hebben verlaten. Helaas heb ik geen aantekening gevonden (borgbrief of anderszins).
Aan de hand van hetgeen er tot nu toe gevonden is kan de kwartierstaat van Miggiel (Michiel) Janse Dij(c)kman(s), die zijn woonplaats Lage Mierde verruilde voor Soest, worden opgemaakt:
I
MICHIEL JANSE DIJCKMANS, geboren te Lage Mierde voor 1636, overleden te Soest rond 1682, ongeveer 46 jaar oud.
Hij is getrouwd te Soest (?) rond 1680 met JANNETJE LOOGEN DORRESTEIJN, geboren te Soest rond 1655, overleden aldaar voor 1699, hoogstens 44 jaar oud, dochter van Loog Gerritz Dorresteijn en Marritje Lambert Peters
II
JAN CORSTIAEN PETER DIJCKMANS, geboren te Lage Mierde rond 1600.
Zijn kinderen bij een onbekende vrouw:
1. Corstiaen Jansen Dijckmans, collecteur verpondingen, (Op 7 november 1660 legde hij de eed at) geboren omstreeks 1635 en wonende te Lage Mierde, overleden voor 1685. In de jaren 1671 en 1673 komen we zijn naam tegen bij enkele verkopingen. Hij is getrouwd te Hooge en Lage Mierde op 19 januari 1657 met Catharina Antoni Kems, ook genaamd Lijntje Antonis, wonende te Lage Mierde.
2. Anna Janse Dijkmans, wonende te Lage Mierde. Zij was getrouwd met Michiel Vlamincx, wonende te Lage Mierde.
3. Maeijken Jans Dijckmans, wonende te Lage Mierde.
4. Michiel Janse Dijkman, geboren te Lage Mierde voor 1636. (Onder I)
III
CORSTEN PETER DIRCX DIJCKMANS, geboren rond 1560, wonende te Lage Mierde.
Zijn kinderen bij een onbekende vrouw:
1. Peerken Corstiaen Dijckmans geboren omstreeks 1592 te Lage Mierde Zij was gehuwd met Hubrecht Antonis Teeus, wonende te Lage Mierde.
2. Frans Corstiaen Dijckmans, geboren omstreeks 1593 te Lage Mierde.
3. Henrick Corstiaen Dijckmans, geboren omstreeks 1596 te Lage Mierde
4. Hansken Corstiaen Peter Dijckmans, geboren omstreeks 1598 te Lage Mierde
5. Jan Corstiaen Peter Dijckmans, geboren omstreeks 1600 te Lage Mierde (onderIII)
IV
JAN PETER DIJCKMANS, geboren rond 1525, wonende te Lage Mierde, overleden tussen 1592 en 1594.
Hij was gehuwd met
LIJSBETH JOEST SCHUERMANS, geboren omstreeks 1534 en wonende te Lage Mierde.
Uit dit huwelijk:
1. Corsten Peter Dircx Dijckmans, geboren rond 1560, (onderIII),
2. Joest Jan Peter Dijckmans, geboren rond 1560, wonende te Lage Mierde.
3. Marije Jan Dijckmans, geboren rond 1560, wonende te Lage Mierde. Zij was gehuwd met Merten Jan Jans, wonende te Lage Mierde.
4. Michijel Peter Dijckmans, geboren rond 1560, wonende te Lage Mierde. Hij was gehuwd met Heijlwich Dirx Reilen.
V
N N DIJCKMANS, wonende te Lage Mierde.
Zijn zonen bij een onbekende vrouw:
1. Jan Peter Dijckmans
2. Gerrit Jan Dijckmans, wonende te Lage Mierde, overleden voor 1592. (Corsten Peter Dircx zoon van Jan Peter Dijckmans is erfgenaam van zijn oom Gerrit Jan Dijckmans RHCT HLMH R 69 f107 en 107v 21-1-1592)
Nog steeds blijft de vraag wanneer en waarom Miggiel vertrok en waarom hij koos voor Soestdijk. Het blijft onze aandacht houden en wellicht vinden we nog eens het antwoord.
Zo zal er wellicht ook een antwoord komen op de vraag waarom de wapenbewaarder van de Prins van Oranje de voogdij van zijn zoon Michiel op zich nam nadat Miggiel was overleden. [1]
NOOT
[1] ! GAT HLMH inv 69 folio 60, 61, 72v, 107 en 107v, 110,179 en 179v, 180 en 180v, 182 en186 inv 81, folio 198v, inv 82, folio 248. inv 83 folio 12v, 22v en 263
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest
De Historische Vereniging Soest/Soesterberg heeft een ANBI-status.