Van oorsprong ..... deel 6

Marcel Vossestein

Eerder verschenen bijdragen:
Van oorsprong ... deel 1
Van oorsprong ... deel 2
Van oorsprong ... deel 3
Van oorsprong ... deel 4
Van oorsprong ... deel 5
Van oorsprong ... deel 6

Volgende bijdragen
Van oorsprong ... deel 8
Van oorsprong ... deel 9
Van oorsprong ... deel 10
Van oorsprong ... deel 11
Van oorsprong ... deel 12

Aan de hand van het notulenboek van de voorloper van het IVN-Eemland blikken we terug op het ontstaan van de natuurbeschermingsactiviteiten in Eemland. In krachtige pennenstreken staat het op het schutblad..
Notulenboek der Natuurwacht Vereeniging
"Eemland" gevestigd te Soest

In een zwierig handschrift is het opgetekend: het ontstaan van het actief beschermen van de natuur. Uit eerbied hieronder ook ditmaal de letterlijke weergave van de eerste bestuursdaden in oorlogstijd.
Deze aflevering gaat over de Algemene Vergadering. Met vrijwel alle ondervindt de vereniging in oorlogstijd tegenslagen. Er zijn veel gebreken en niet iedereen werkt mee. Maar men probeert er het beste van te maken.
Algemene Vergadering op Woensdag 27 Mei '42

Hotel Trier te 3 uur.
Aanwezig de Hr. Wielenga, Hiemstra, Herwig Celosse, De Lange, Diamant, v. Dorssen, v. Tatenhove, Kist, Kraayenhage,Roween Vellenga;
De voorzitter opent de vergadering en heet de aanwezigen, in 't bijzonder den Heer Hiemstra welkom.
Hij wijst er op hoe wij nog steeds in hoogst moeilijke omstandigheden moeten werken, doch dat wij verder zijn dan vorig jaar. Wij kunnen en zullen ons werk doen. Verleden jaar toch ontvingen wij eerst in September toestemming om het werk voort te zetten.
Het is jammer dat verscheidene contribuanten bedanken en klagen. Zij zeggen: "de natuur is al zoo geschonden wat nut heeft het werk van de Natuurwachten."
Het bestuur oordeelt dat juist nu de natuurwacht noodig is. Er is inderdaad veel afgebroken, dat gelukkig is nog veel meer gebleven. Dat moeten wij trachten te behouden en een beroep doen op 't publiek om mede te werken.
Hierop worden de notulen v/d vorige Algemene Vergadering 15 Mei 1941 voorgelezen en goedgekeurd.
De Hr. Celosse vraagt naar aanleiding v/d notulen hoe het gesteld is met "de doorgang naar Soesterberg". De voorzitter deelt mede dat hiervan niets zal komen.
De voorzitter memoreert nog hoe hij bezoeken gebracht heeft bij deHr.v. Schaick en Rinke Tolman, die wel eenige toezegging deden tot hulp bij de propaganda, doch hiervoor weinig animo toonden.

Verslag Kas Commissie.
De Hr. Herwig brengt namens de Commissie een kort verslag uit. De boeken en bescheiden zijn "in orde bevonden en het saldo is momenteel f 80,08."
Vele kwitanties zijn echter geweigerd en teruggekomen.
De voorzitter licht toe dat indertijd verschillenden een bijdrage ineens stortten, zonder bepaald lid te worden. Dezen ondersteuners zijn echter opnieuw kwitanties gepresenteerd in de hoop dat zij hun bijdrage zouden bestendigen.
Ook was in vele gevallen niet precies bekend of het een gift voor één keer was geweest op een vaste bijdrage, vandaar dus de vele weigeringen.
De voorzitter bedankt de Heer Herwig voor zijn werk en toelichtingen. De bestuursverkiezing.
In 1942 treedt volgens rooster de penningmeester af. Deze wordt door 't bestuur opnieuw kandidaat gesteld en door de vergadering gekozen.
De Hr. Kist bepleit propaganda onder de leden die bedankt hebben.
De voorzitter memoreert hoe deHr.de Lange, 2 jaar geleden, zich beijverd heeft om nieuwe leden te werven. Hij heeft toen 11 nieuwe leden geworven en twee werkende leden (natuurwachters).
De Hr. de Lange beklaagt zich toen slechts weinig medewerking van de penningmeester en secretaris te hebben ondervonden.
Als de Voorzitter deHr. de Lange aanzoekt nogmaals zijn krachten te willen inzetten voor het werven van nieuwe leden en 't opwekken van hen die bedankten, antwoordt de Hr.de Lange tot teleurstelling van de vergadering, dat hij zich daarvoor niet weer beschikbaar kan stellen. 
De Hr. Kist vraagt of geen "circulaires van oprichting" over zijn om als propaganda-materiaal te worden gebruikt. Dit zal geschieden, voor zoover genoemde circulaires nog aanwezig zijn.

Overzicht werkzaamheden.
De Leider v/d Natuurwacht bespreekt het werk in 1941. Hoewel laat begonnen is er nog flink gepatrouilleerd door 13 natuurwachters. Nu telt hun aantal 11.
Is er het vorig jaar sporadisch gewerkt, nu moet er krachtiger gewerkt worden.
Twee aspirant-leden hebben geregeld meegeloopen, helaas zijn beiden nu door hun werk verhinderd als natuurwachter dienst te doen.
In 1942 is op 10 Mei begonnen met patrouilleren. Een verblijdend feit is dat er nu goede medewerking is van Burgemeester en Politie.
Als de Leider mededeelt dat enkele natuurwachters ook brandwacht hebben geloopen, ontstaat een levendige discussie over de kwestie welke instantie hiertoe opdracht gegeven heeft.
Ten slotte blijkt dat de Luchtbescherming den Haag een slecht geredigeerde circulaire heeft rondgezonden aan de burgemeesters welke op diverse wijzen is uitgelegd.
De Hr. Hiemstra zegt dat de bedoeling is geweest het benoemen 't bewaken van boerderijen, hooibergen enz.
De Leider bespreekt vervolgens de terreinen en 't contact met andere natuurwachten.
De terreinen zijn vrijwel hetzelfde. Geconstateerd kon worden dat meer vernielde fietspaden gerepareerd worden. Ook het fietspad naar Den Dolder schijnt weer vrijgegeven te zijn. Er wordt hoofzakelijk gepatrouilleerd in de vakkenIIIenIV.De samenwerking met Baarn wacht op de vergadering van alle leiders der omliggende natuurwachten, waarop tevens afbakening der terreinen behandeld zal worden. Contact volgt dan vanzelf.
De Hr. Hiemstra deelt mede dat afd. Amersfoort dit jaar niet zal werken en dat zij hoopt dat afd. Eemland een oog zal houden op het aangrenzende terrein.
De Hr. Kist vraagt of het de taak is van den Leider of van het bestuur v/d Vereeniging om natuurwachters te werven.
De Voorzitter zet uiteen: de propaganda is een bestuurstaak, de Natuurwachters en ook de werving ressorteren onder den Leider.
De Hr. Kist vindt dat er te weinig natuurwachters zijn, zelfs voor Soest; Eemnes en Baarn kunnen door ons in 't geheel niet worden geholpen.
De Hr. Hiemstra vertelt hoe deHr. Broekhuyzen (Baarn) klaagt over de groote verwoestingen aldaar, ook de intendant klaagt. Baarn vraagt om hulp van Soest.
De Hr. Hiemstra heeft Baarn er op gewezen dat de Vereniging bereid is te helpen, doch zij heeft geen natuurwachters genoeg en zou deze ook nooit kunnen zenden vanuit Soest.
Er moeten in Baarn en Eemnes zélf natuurwachters gevonden worden. Die zullen dan een onderafdeling kunnen worden van "Eemland", eventueel met een eigen hulpleider.
De Bond zal niet goedvinden dat Baarn een aparte natuurwacht vormt, Baarn blijft onder "Eemland".
De Hr. Wielinga acht nu de tijd gunstig om weer met Baarn te onderhandelen.
De Hr. Hiemstra verklaart zich bereid om eventueel de besprekingen met Baarn bij te wonen als vertegenwoordiger van 't Hoofdbestuur.
De Hr. Celosse rapporteert dat de domeinen niet toegankelijk zijn voor de natuurwachters, alleen voor houders van toegangskaarten.
De Hr. Hiemstra houdt de natuurwachters nog weer eens voor dat zij niet anders moeten doen dan overredend en opvoedend optreden. Eventueel overtredingen verder uitzoeken en rapport indienen bij den Leider. Deze kan dan gaan klagen bij den burgemeester of hoofd politie.
De Hr. Celosse vindt het werken di zeer ontmoedigend.
De Hr. Hiemstra begrijpt dit, doch herhaalt: Wij moeten nog veel slikken, wij zijn een jonge beweging, nog weinig bekend. Eerst langzaam zullen wij terrein winnen en waardeering vinden.
De Hr. Celosse wijst op 't verwaarlozen van banken en blokhutten. Wat al stuk is, wordt door 't publiek verder afgebroken, waar vuil ligt, wordt vuil bij gegooid.
De Hr. Kraayenhage deelt mede dat een en ander den autoriteiten bekend is. Er zijn 2 banken gemaakt, er is hout enz., doch er zijn geen werkkrachten.
De Hr. Kist zoekt geen politionele bevoegdheid, maar zag gaarne meer medewerking van de politie.
De leider is nog onlangs met een rapport over een onhoudbare situatie op particulier terrein op de Birkt naar den Inspecteur geweest. Deze antwoordde: "dat gedeelte wordt bewaakt door een agent en van hem heb ik nog nooit iets er over gehoord."
De Hr. Celosse zegt: "particuliere grondbezitters moeten oud hout op hun terreinen opruimen doch dat gebeurt lang niet overal en ook niet in de Gemeente bosschen."
Is dit nog onze taak of niet - hiervan melding te maken?

Rondvraag.
Hoewel dit punt v/d agenda feitelijk al aangesneden is, wordt toch nog de rondvraag opengesteld. DeHr. de Lange merkt op dat hij de voorzitter en de secretaris nooit in de bosschen ziet patrouilleren.
Het blijkt dat hoewel deze natuurwachters zich op Zondag niet beschikbaar stellen, zij echter geregeld in de bosschen komen op werkdagen.
De Hr. Hiemstra wekt nogmaals iedereen op tot voortzetting van het werk. De tijd is inderdaad moeilijk, doch wij moeten doorgaan. Er is alle reden van bestaan van onze natuurwachten. En nu het publiek binnen de landsgrenzen moet blijven, zal het bezoek aan deze streken zeer groot zijn dezen zomer.
Hij zegt namens den Bond bestuur en Leider en natuurwachters dank voor hun werken.
De Hr. Kist vraagt of de oproep v/d hulppolitie nog eenige invloed zal hebben op onze verhouding met de politie in 't algemeen. Hiervan valt nog weinig te zeggen, doch vermoedelijk zullen de natuurwachten er niets mee te maken hebben.
Hierna sluiting.

Wnd, Voorzitter,                 De Secretaris,
G.H. de Lange                   P.J. Vellenga