STATIONS op Soest; 100 jaar verbinding per spoor met de rest van de wereld.

Henk Gerth

Wist u dat het eerste station wat de naam SOEST droeg, niet het in 1968 gesloten stationsgebouw aan de Stationsweg was maar het stationsgebouw SOESTDUINEN? Dit station is gebouwd in 1863 naar een ontwerp van de architect N.J. Kamperdijk. Na het gereedkomen van de spoorlijn Den Dolder-Baarn werd de naam veranderd in SOESTERBERG en in 1921 pas veranderd in de naam SOESTDUINEN. Er is zelfs nog aan gedacht om, en dat staat op een ontwerp van de Nederlandse Centraal Spoorwegmaatschappij, om een verbinding aan te leggen tussen Soestduinen en Soest-Zuid aan de ene kant en aan de andere kant de lijn door te trekken naar Zeist en Bunnik.

De Ned.Centr.Sp.Mij richtte een dochteronderneming op, de "Utrechtse Locaal Spoorwegmaatschappij", die de nieuw aan te leggen spoorlijn tussen Den Dolder en Baarn ging exploiteren. Deze maatschappij heeft de architect J.F. Klinkhamer ontwerpen laten maken voor de stations Soest, Soestdijk en Baarn-Buurtspoor. 

Het station Soestdijk kreeg op verzoek van Koningin Emma een speciale wachtkamer. Deze was een aanbouw aan de wachtkamer 2e klasse. Er konden precies vier personen in plaatsnemen, twee aan twee tegenover elkaar.

U kunt aan de buitenkant van het gebouw nu nog zien waar deze, indertijd donkergroen geschilderde aanbouw heeft gezeten. Ook de overkapping is daar gelijktijdig bijgebouwd. Het gebouw is nu een gemeentelijk monument.

Het station Soest is, evenals Soestdijk, in 1897 gebouwd. Het heeft invloeden van Chalet-stijl. De gevels zijn verlevendigd met gele verblendsteen in de ontlastingsbogen, in de banden en in fries. Op verdiepingshoogte: negen hoekblokken; uitkragende waterlijsten. Een uitgemetselde plint, met een afdeling aan de bovenzijde van bruin verglaasde steen. Op de hoeken hardsteen, klimmend langs de topgevels. Ook dit gebouw is een gemeentelijk monument.
Er was vroeger een klein emplacement. Dit werd voor goederenvervoer gebruikt. Aan de Engzijde lag de los- en opslagplaats voor kolen. Voor "De Maalderij", nu Welkoop geheten, was een andere aftakking gemaakt. Toen het vrachtverkeer over de weg een grote vlucht ging nemen en de kolenmijnen gesloten werden, hebben de N.S. het emplacement afgebroken, dat bespaarde veel onderhoudskosten.

Soest-Zuid heette vroeger halte "De Nieuwe Weg" en was gelegen tussen de Parklaan en de Kolonieweg. Op het klein perron stond een donkergroen geschilderd wachthok, tegenwoordig noemt men zoiets een A.B.R.I Maar de treinen werden langer en pasten niet meer tussen de twee wegen. Het werd daarom verlegd tussen de Ossendamweg en Parklaan. Gelijktijdig is er een stationsgebouwtje met wachtruimte bijgezet. Dit was een ontwerp van Dr. Ir. W.B. Kloos.

Er is vroeger nog een stopplaats geweest en wel voor de Paltz. Dit was een eis van Jhr. Rutgers van Rozenburg die de grond voor de bouw van de halte "De Nieuwe Weg" had afgestaan. De stopplaats lag aan het eind van het Berkenlaantje. Om de trein te laten stoppen moest men overdag met een witte lap zwaaien en 's avonds met een brandende lantaarn, had men die niet dan mocht je ook een krant in de brand steken.

BRONNEN EN LITERATUUR:
HET M.I.P
VAN ZOYS TOT SOEST NR. 2 1988
GEM ARCHIEF SOEST .