Tuinenburg, Becks, Baeck, Engendaal

door wijlen ds J.J. Bos

In eene Verhandeling van Mr. S. Müller, Fzn., getiteld: "Een bezoek aan de immuniteiten der Utrechtsche Kapittelen" , geplaatst in "De Gids" van 1890, Deel II bladz. 255, leest men de mededeeling: "dat een Kanunnik van Oud-Munster, naast zijn prachtig huis in de benauwde immuniteit, reeds in 1377 eene villa bezat te Soest, die hij "Tuinenburg" gedoopt had, en waar hij dikwijls verblijf hield." Het is mij niet mogelijk ook bij benadering te gissen, waar dat Tuinenburg, in de Gemeente Soest, kan gelegen hebben.
Bijna even onzeker ben ik aangaande "Baeck" en "Becks" twee namen die ook op enkele kaarten voorkomen, als van plaatsen onder Soest. Het punt echter waar het woord "Becks" gelezen wordt, heeft mij wel eens doen denken, dat dit op Hees zal moeten gezocht worden, en wel op het grondgebied van het tegenwoordige Pijnenburg, of Staalwijk. Men zie wat ik daarover, bij die onderwerpen, geschreven heb. Voor "Baeck" wijst van Bemmel, in zijne Beschrijving van Amersfoort, ons meer naar de zijde van Amersfoort, en aldus kan het zeer goed zijn dat dat punt geheel en al op Amersfoortsch grondgebied zal moeten gezocht worden. Men leest bij hem: "17 Mei 1645 heeft de Stad aan Justus Baak, in Erfpacht uitgeslagen, eene partij Lands, bestaande in Duinen en ongebouwd Veld, groot omtrent 22 Morgen, gelegen onder de Vrijheid, naar De Birckt aan, wezen "de Stads veld", enz. (v. Bemmel, Beschrijv. v. Amersf. bl. 833).
Ook komt op sommige kaarten de naam "Engendaal" voor; thans is dat woord de naam van eene flinke en nette boerderij, die echter, blijkens de grachten welke het huis in het vierkant omringen, en de groote oude steenen, (moppen), waarvan het opgebouwd is, eertijds wel een Heerenhuis kan zijn geweest. Het is gelegen Achter den Engh, nabij den "Ossendam", juist in den hoek waar De Bunt begint, en daarvan gescheiden door een wagenspoor naar Koudhoorn, terwijl Enghendaal zich, langs dat spoor, in de volle lengte naar achteren uitstrekt, tot aan de "Steeg van het Moffenhok" . Vroeger liep het ook over die Steeg, door tot aan de Wiecksloot, maar dat deel is, nu wel haast 50 jaren geleden, in erfpacht gegeven, of verkocht, en met verschillende woningen bezet.