2021: Reportage RTV Utrecht over het Spreukenhuisje

In het programma Route C dat RTV Utrecht op zondagavond 19 september 2021 heeft uitgezonden, was een reportage opgenomen over het Spreukenhuisje dat in de periode van 1952 - 1971 in Soest heeft gestaan. Dit Spreukenhuisje heeft internationale bekendheid verworven en wist vele duizenden toeristen te trekken. Het Spreukenhuisje roept nog steeds nostalgie op bij het zien de foto's en het luisteren naar de verhalen en vooral de spreuken, die aan de muur van de oude boerderij waren gemetseld. In de boerderij was pottenbakkerij De Vlieg-uut gevestigd.

In de aankondiging van RTV Utrecht was de volgende toelichting meegenomen:

50 jaar nadat het verdween zit het Spreukenhuisje in Soest nog steeds in het collectief geheugen

GESCHREVEN DOOR BOUKJE JANSEN VAN GALEN 

SOEST - 'Wie niet oud wil worden moet jong sterven', 'moeders stem is de mooiste muziek', 'alle mannen weten het beter dan andere mannen.' Voor oude volkswijsheden moest je in Soest zijn. Daar stond in het centrum een pottenbakkerij die hand geschilderde bordjes met spreekwoorden en andere wijsheden maakte.

Alle bordjes werden met de met de hand gemaakt en beschilderd. Daar ging ook wel eens wat mee mis. Iemand van de VVV dacht in die tijd: weggooien is zonde. René van Hal van museum Soest: "Die zei tegen de pottenbakker: zou het niet leuk zijn als je al die bordjes aan de buitenkant van je oude huisje inmetselt, zodat we er een toeristische attractie van kunnen maken?"
Dat bleek een gouden greep. Met busladingen tegelijk kwamen de toeristen uit de hele wereld naar Soest om het Spreukenhuisje te zien. De pottenbakker speelde daar handig op in door ook bordjes met spreuken in andere talen te maken. Mensen uit de buurt lieten ook bordjes maken bij een speciale gelegenheid. René: "Er werd een Concours Hippique georganiseerd, prinses Beatrix deed daaraan mee op haar paard en Prins Bernhard reikte de prijzen uit, waaronder deze bordjes."

In het museum Soest is het Spreukenhuisje nagebootst | Foto: RTV Utrecht / Boukje Jansen van Galen

50 jaar geleden, in 1971, werd het Spreukenhuisje afgebroken. Na een noodlottig ongeval van een van de medewerkers van het bedrijf had de eigenaar er geen zin meer in en raakte het huisje in verval. Maar het blijft in de herinnering voortleven. Jaren later bouwde een buurtvereniging het huisje na op een wagen die meereed tijdens een historische optocht. En in museum Soest is een deel van het huisje nagebootst. De bordjes komen nog steeds binnen.

Dit verhaal komt uit het programma Route C, het cultuurprogramma van RTV Utrecht. De eerste uitzending is elke zondag rond half 9 en het programma wordt daarna elk uur herhaald.