Soest in de zeventiende en achttiende eeuw

In 2010 is het boek "Soest in de zeventiende en achtiende eeuw" uitgebracht. Auteurs zijn G.J.M. Derks en W.A. Heurneman.

Met de uitgifte van dit boek werd beoogd een voor een breed publiek toegankelijke publicatie samen te stellen voor de historische bebowuing en andere locaties en aspecten waar de geschiedenis van Soest nog in zekere mate afleesbaar is. Met het boek is een leemte opgevuld in de geschiedschrijving en tegelijkertijd een basis gelegd voor verder onderzoek want ook de 17 en 18e eeuw zijn in Soest geen afgesloten periode als het gaat om historisch onderzoek.

De geschiedenis is van vele kanten benaderd en beschreven. In de Inhoudsopgave wordt daarvan een overzicht gepresenteerd.

Voorwoord burgemeester Noordergraaf
Voorwoord Wim de Kam
Inleiding en verantwoording
Hoofdstuk 1 Historisch-Geografische Schets
1.1 Het dorpsgebied van Soest
1.2 De Birkt
1.3 Het Korte Eind
1.4 De Kerkebuurt en de Kleine Melm
1.5 Het Lange Eind - Middelwijk
1.6 De Schans, de Grote Melm en de Teut
1.7 De Beek en de Langeindse maten
1.8 Soestdijk, de Eult, Soestdijker Akkeren en de Veenhuizen
1.9 't Soester Hart en de Lasenberch
1.10 De Bunt (Lage Duijnen)
1.11 Achter de eng
1.12 Laag-Hees, Hoog-Hees en Den Dolder
1.13 Den Berg (Soesterberg)
Hoofdstuk 2 De Bevolking van Soest - boeren, burgers en buitenlui
2.1 De omvang van de Soester bevolking
2.2 Soester families en hun familienamen
2.3 Immigratie van rooms-katholieken
2.4 Immigratie van protestante families
2.5 Vertrek uit Soest
Hoofdstuk 3 Verkeer en Waterstaat
3.1 Oude wegen in Soest
3.2 Nieuwe wegen
3.3 De Soester brink
3.4 Tolheffing
3.5 Het onderhoud van de wegen
3.6 De Eem
Hoofdstuk 4 Middelen van Bestaan
4.1 De opbouw van de beroepsbevolking
4.2 Het Soester boerenbedrijf
4.3 Herbergen
4.4 Bakkerijen
4.5 Smederijen
4.6 Wagenmakerijen
4.7 De kalkbranderijen op de Grote en Kleine Melm
Hoofdstuk 5 Bestuur
5.1 De maarschalk
5.2 De Oranjes als ambachtsheer
5.3 De schout
5.4 De secretaris
5.5 Buurmeesters, schepenen en gerechtsbode
5.6 Benoeming van het dorpsgerecht
5.7 De 'bestuurlijke elite' van Soest
5.8 Verwantschap tussen bestuurders
5.9 Rijkdom, godsdienst en geletterdheid
5.10 Einde van een tijdperk
Hoofdstuk 6 Het Kerkelijk Leven
6.1 De Reformatie en de daarop volgende jaren
6.2 De gereformeerde gemeente in de zeventiende eeuw
6.3 De oudste kerkmeestersrekeningen
6.4 Schuilkerken, rondreizende priesters en klopjes
6.5 Een vaste katholieke zielzorger
6.6 Van timmermanswoning tot rooms-katholieke (schuil)kerk
6.7 De gereformeerde gemeente in de achttiende eeuw
6.8 De rooms-katholieke kerk in de achttiende eeuw
6.9 Het einde van de achttiende eeuw
Hoofdstuk 7 Onderwijs in Soest
7.1 Het onderwijs te Soest in vogelvlucht
7.2 Het schoolgebouw
7.3 Soester koster-schoolmeesters 1600-1800
Hoofdstuk 8 De Gilden van Soest
8.1 Vertier en vermaak in Soest
8.2 Korte geschiedenis van het Groot Gaesbeeker Gilde
8.3 Korte geschiedenis van het Sint Annagilde
Hoofdstuk 9 De Armenzorg in Soest
9.1 De armmeesters
9.2 De twee oudste rekeningen
9.3 Het kapitaal van de armen in 1659
9.4 Het bezit van de armen tot 1780
9.5 De verdeling van de armengoederen in 1780
9.6 De opvoeding van de arme weeskinderen
9.7 Omvang van de armoede en spreiding over het dorp
9.8 Arme vreemdelingen
9.9 De armenzorg na 1780
Hoofdstuk 10 Soester Herengoederen en Buitenplaatsen
10.1 Aanzienlijke bebouwing in Eemland en Soest
10.2 Bleijendaal
10.3 Maperduijs / Mopperduijs
10.4 Hofslot
10.5 Heuvel en Daal / Vosseveld
10.6 Middelwijk
10.7 Engendaal
10.8 Sterrenberg (Soesterberg)
10.9 Hogerhorst (Hoogland)

Bijlagen
Bijlage 1 Het Dorpsbestuur van Soest 1600-1800
Bijlage 2 Kerkmeesters van Soest 1600-1800
Bijlage 3 Armmeesters van Soest 1600-1800
Bijlage 4 Bestuur van het Groot Gaesbeeker Gilde 1600-1800
Bijlage 5 Bestuur van het Kleine of Sint Annagilde 1600-1800

Noten
Geraadpleegde bronnen
Index persoonsnamen
Index geografische namen
Verantwoording illustraties
Over de auteurs

In de Bibliotheek van de Historische Vereniging Soest/Soesterberg welke zich bevindt in Museum Soest is een exemplaar van dit boek aanwezig en op verzoek te raadplegen.