Hans vertelt over zijn overvolle geboortehuis aan de Oranjelaan 4. Hun buurman, schout-bij-nacht Stam bleek na zijn overlijden in zijn testament te hebben opgenomen dat het huis voor een lage prijs aan de familie Elbertse moest worden verkocht.
Zijn scholen waren de Nonnenschool, Bonifaciusschool (juf van Hattem, van Elmpt, Kerkhof, Vrakking en Kloppenburg), Jozefschool (juf Kehl). Daarna de H.Hart-ulo met mindere ervaringen bij meester Ruigrok. Daarna naar de nieuwe technische school (hoek Soester Engweg-Molenstraat) bij directeur meneer Koudijs waarmee hij een goede klik had.
Op zijn zeventiende is hij bij zijn vader in de zaak gaan werken. Dat was hij eigenlijk niet bewust van plan maar toen ze in de vakantie een orgeltje gingen ophalen voor de Chr. Ger.kerk aan de julianalaan was hij verkocht. Zijn oudere broers Ton en Theo hadden minder belangstelling omdat je voor dit vak echt een ambachtsman moet zijn. Theo is overigens wel verwant met orgels gebleven want hij werd in Zeist directeur van orgelpijpmakerij Stinkens.
Track 2
Hans vertelt over zijn opa, Jan Elbertse, die eind negentiende eeuw in het weeshuis waar hij opgroeide geïnspireerd werd door de bouw van een orgel door de vermaarde firma Maarschalkerweerd. Hij is daar gaan werken en later een eigen bedrijf gestart. In 1926 is hij naar Soest gekomen. In Aalten heeft hij de Verenigde kerkorgelfabrieken opgericht maar daar is hij snel mee gestopt.
In 1927 is Hans’ vader, Jan, in het bedrijf gekomen. Ze waren twee handen op één buik maar
opa was zakelijker dan vader. Ze hadden vooral katholieke kerken als klant, veelal in het oosten van het land. In 1968 is Hans in de zaak gekomen. Het bedrijf liep toen niet zo goed.
Hans is toen ook begonnen met kistorgels en huisorgels te maken. In 1978 heeft Hans de zaak gekocht. Bekende werknemers waren Henk de Ruig (méér dan 50 jaar) en Charles Gabriël (later pianostemmer).
De zaak ging beter lopen omdat er veel geïnvesteerd werd in netwerken en Hans er veel op uit ging. Spannend was het calculeren van offertes want de kosten bij een orgel zijn voor 10% materiaal en de rest loonkosten. Dan moeten er geen mensen ziek worden, want dan kom je in de problemen.
Hans vertelt over het Orgelpark in Amsterdam. Dit Orgelpark is opgericht door een “weldoener” en die is een hele goede klant geworden. Dat leidde tot Elbertse’s “masterpiece”: een Bachorgel. Dit orgel is gebaseerd op het bijna oudste systeem voor een orgel (uit de tijd van Bach) gecombineerd met digitale bespelingsmogelijkheden die nog nooit waren uitgeprobeerd op een orgel. Er is vijf jaar aan gewerkt met hulp van de universiteiten van Amsterdam en Maastricht en met input van de internationale orgelwereld en werd opgeleverd in 2018, net na de viering van het 100-jarig bestaan van de zaak in 2017.
Om grotere werken aan te kunnen was het bedrijf al in 1997 verhuisd naar de Zuidergracht.
De vierde generatie, zoon Jos, zou het bedrijf overnemen maar dat ging toch niet door. Jos is een hele goede orgelmaker en prima op zijn plek bij “Elbertse & van Vulpen” zoals het bedrijf na een fusie nu heet. Het is gevestigd in Utrecht. Hans adviseert nog maar werkt niet meer actief mee.
Track 3
Hans is jarenlang actief geweest in het bestuur van de orgelmakersvereniging. Onder andere deed hij de cao-onderhandelingen met FNV en CNV. Onder zijn leiding is een veiligheidscatalogus opgesteld, BHV-beleid gekomen en is er een certificeringscommissie voor orgeladviseurs ingesteld. Verder was Hans voorzitter bij de Rotary Soest-Baarn.
Hans vertelt nog over zijn jeugd: pianoles van C. Luyckx en Gerard van de Schepop.
De oorlogstijd was moeilijk. Ze werkten soms tegen betaling in de vorm van voedsel. Tijdens de oorlog wilde pastoor Smit (van de Mariaparochie in Soestdijk) tóch een orgel gebouwd hebben maar er was geen materiaal. Maar de pastoor regelde iets en op een gegeven moment reed er een Duitse wagen vol met materiaal voor. Daar waren vader en opa niet zo blij mee.
In het binnenwerk van het orgel van de Petrus en Paulus zitten nog onderdelen van het allereerste Maarschalkerweerd-orgel uit 1864.
Elbertse maakte het kleine orgel in H Familiekerk en had de orgels van Wilhelmina- en Emmakerk in onderhoud. Hij kreeg in de loop der tijd steeds meer protestante klanten omdat die een “Roomser” geluid wilden uit hun orgels.
Hans vertelt ook over de belangrijke rol van orgeladviseurs in de orgelwereld, die vooral in het verleden nogal eens blijk gaven van onwetendheid.
Track 4
Hans vertelt over zijn gezinssituatie en over het feit dat hij een perfect span vormt met zijn echtgenote Lydia Riemens, die niet alléén privé maar ook in de zaak een onmisbare steunpilaar was.
Hans eindigt met een pijnpuntje: hij was degene die de Petrus en Paulus tipte over twee beelden die bij een kerk in Haarlem ergens in de tuin lagen. Nu pronken ze voor de ingang van De Sleutel maar het spijt Hans dat de ontdekker een beetje vergeten is.
