Oude Kerk

De Oude Kerk aan de Torenstraat werd omstreeks 1350 gebouwd en gewijd aan de Heiligen Petrus en Paulus. De Kerk, die toen vermoedelijk alleen bestond uit het schip, dus zonder het koor en de markante toren stond op een heuvel van ongeveer twintig meter hoogte.
De kerk is zuiver oost-west gebouwd op de voet van de Eng, zodat het godshuis gevrijwaard bleef van wateroverlast bij overstromingen van de Zuiderzee en de Eem.
Tot de reformatie in 1580 stond de kerk onder het gezag van de St. Paulus abdij in Utrecht.
De Staten van Utrecht verboden vanaf dat jaar de katholieke erediensten.

In 1356 werd Soest, dat toen misschien nog Zoys heette, geheel platgebrand door soldaten van Gijsbrecht van Nijenrode.
In het jaar 1481 herhaalde de geschiedenis zich, toen behalve Soest ook Eemnes en Baarn in de as werden gelegd. Na deze rampen zijn waarschijnlijk eerst de toren en daarna het koor gebouwd. Voor de reformatie zijn toren en kerk één ruimte geweest, zodat het licht door het gotische raam boven de ingang op het altaar kon vallen.

Ook over het interieur van de Oude Kerk is veel te vertellen. Opvallend zijn de rouwborden, de kansel met de lezenaar uit 1608 en de zeskantige doopvont. In 1905 vond onder leiding van bouwmeester Dr. P.J. Cuypers een grote restauratie plaats, waarbij de wijzerplaten in de balustrade werden gemetseld. Sensationeel was in 1905 de vondst van achttien houten beelden en fragmenten van pijpaarden beeldjes onder de vloer van de voormalige doopkapel, die daar rond 1600 moeten zijn verborgen.

De kerk is thans in gebruik door de PKN-Gemeente Soest.

Meer historische informatie is te vinden in een boekwerkje uit 1950 over de Nederlands Hervormde Kerk in Soest.

In de reeks "Uit de geschiedenis van Soest" is als deel 1 een uitgave verschenen over deze Nederduitsch Hervormde Kerk geschreven door ds J.J. Bos.